Leeswijzer:
Indien de lasten (uitgaven) worden verhoogd (+): nadeel.
Indien de lasten (uitgaven) worden verlaagd (-): voordeel.
Indien de baten (inkomsten) worden verhoogd (+): voordeel.
Indien de baten (inkomsten) worden verlaagd (-): nadeel.
| Voortgangsrapportage 2025-2 onderdeel 2: Financiële afwijkingen Autonome afwijkingen op bestaand beleid | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Financiële afwijkingen per programma | ||||||||
| Programma | Onderwerp | Toelichting | Incidenteel (I) of Structureel (S) | Lasten | Baten | |||
| 1. Opgroeien in Epe | ||||||||
| Jeugdhulp | Er is een toename van het aantal ambulante jeugdhulpproducten. En daarnaast is sprake van enkele intensieve verblijfstrajecten. Op basis van de realisatie van kosten tot op heden en de verdere prognose voor 2025 wordt de begroting bijgesteld. Deze hogere lasten kunnen worden opgevangen uit extra ontvangen rijksmiddelen via de septembercirculaire 2025. Zie voor verdere toelichting programma 12. | I | € 235.000 | |||||
| Onderuitputting kapitaallasten | Lagere lasten voor rente en afschrijvingen op investeringen in diverse programma's. Zie Overhead voor verdere toelichting. | I | -€ 470.497 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | -€ 68.625 | -€ 58.625 | ||||
| 2. Actief in Epe | ||||||||
| Integraal Zorg Akkoord | Vanuit het Integraal Zorg Akkoord worden middelen versterkt. In totaal heeft de gemeente Epe €147.400 in 2025 ontvangen en worden deze middelen ook besteed. De middelen worden verantwoord op programma 2, 3 en Overhead. | I | € 61.000 | € 61.000 | ||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | € 91.542 | € 65.178 | ||||
| 3. Zorg en opvang | ||||||||
| Opvang Ontheemden Oekraïne | Op basis van de huidige situatie en reeds gemaakte kosten en te verwachten inkomsten is de prognose voor 2025 bijgesteld. | I | -€ 382.166 | -€ 382.166 | ||||
| Uitvoeringskosten Inburgering | In de 1e voortgangsrapportage 2025 is gemeld dat de uitvoeringskosten door gemeente Apeldoorn naar verwachting € 192.251 hoger zouden uitvallen dan begroot. Dit blijkt nu voor 2025 € 80.000 mee te vallen. | I | -€ 80.000 | |||||
| Integraal Zorg Akkoord | Zie toelichting programma 2 - IZA | I | € 77.400 | € 77.400 | ||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | -€ 72.353 | -€ 31.353 | ||||
| 4. Leefbaar en Veilig | ||||||||
| Natuurbrandpreventie en mitigatie | Bij de meicirculaire is eenmalig €120.000 beschikbaar gesteld om natuurbrandbeheersing te versterken. Door de decentralisatie uitkering wordt de gemeente Epe in staat gesteld om bij te dragen aan het beheersen van natuurbranden. | I | € 120.000 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | € 59.321 | € 68.321 | ||||
| 5. Ruimte en Wonen | ||||||||
| Parkweg 5: afboeking boekwaarde verbouwing Tribuut | Door het vertrek van Tribuut uit het deel van het gemeentehuis aan de Parkweg 5 en de herbestemming van het pand dient er nog een afschrijving plaats te vinden van de boekwaarde van de verbouwing die specifiek voor Tribuut was gedaan. | S | € 99.609 | |||||
| Huisvesting statushouders woonunits | In de begroting was rekening gehouden met de huisvesting van statushouders in 19 woonunits. Gedurende het traject van realisatie zijn andere keuzes gemaakt. Hierdoor zijn er 9 woonunits gerealiseerd en bewoond. De kosten en opbrengsten van 10 woonunits vallen derhalve vrij. | S | -€ 137.180 | -€ 95.536 | ||||
| Uitvoeringskosten omgevingswet | Via de Meicirculaire 2025 heeft het Rijk eenmalig € 219.000 extra beschikbaar gesteld voor dekking van de uitvoeringskosten van de Omgevingswet. | I | € 219.000 | |||||
| Onderuitputting kapitaallasten | Lagere lasten voor rente en afschrijvingen op investeringen in diverse programma's. Zie Overhead voor verdere toelichting. | I | -€ 18.699 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | € 13.250 | -€ 38.636 | ||||
| 6. Epe op orde | ||||||||
| Onderuitputting kapitaallasten | Lagere lasten voor rente en afschrijvingen op investeringen in diverse programma's. Zie Overhead voor verdere toelichting. | I | -€ 253.206 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | € 24.000 | |||||
| 7. Duurzaamheid | ||||||||
| Nationaal Isolatie Programma | Vanuit het Nationaal Isolatie programma zijn middelen gereserveerd om woningen te isoleren en CO2 uitstoot te verminderen. Deze lasten stonden niet begroot. Tegenover deze lasten staan inkomsten. | I | € 404.384 | € 404.384 | ||||
| Nationaal Isolatie Programma - verlies op kadokaarten | In het kader van het Nationaal Isolatie Programma zijn kadokaarten ingekocht bij een partij. Doordat de partij failliet is verklaard staat de waardering van deze post onder druk. Uit voorzichtigheidsprincipe zal een verliesvoorziening getroffen moeten worden ter grootte van de waarde van de niet verzilverde kadokaarten. | I | € 98.355 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | ||||||
| 8. Toezicht en handhaving | ||||||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | ||||||
| 9. Bedrijvigheid | ||||||||
| Leges nutsbedrijven | Door noodzakelijke aanpassingen aan het stroomnet hebben nutsbedrijven dit jaar meer vergunningen aangevraagd dan oorspronkelijk voorzien. Hierdoor zijn ook meer leges ontvangen dan begroot, wat resulteert in een financieel voordeel. | I | € 129.080 | |||||
| Degeneratievergoedingen nutsbedrijven | Vanwege noodzakelijke aanpassingen aan het stroomnet zijn dit jaar meer vergoedingen ontvangen van nutsbedrijven voor herstelwerkzaamheden aan verhardingen (degeneratiekosten) dan oorspronkelijk begroot. Omdat de bijbehorende kosten pas over enkele jaren zullen worden gemaakt, wordt het financiële voordeel verrekend met de reserve ‘Herstel schade nutsbedrijven’. Hierdoor heeft de hogere ontvangst geen invloed op het begrotingssaldo. | I | € 110.000 | |||||
| Onderuitputting kapitaallasten | Lagere lasten voor rente en afschrijvingen op investeringen in diverse programma's. Zie Overhead voor verdere toelichting. | I | -€ 8.872 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | ||||||
| 10. Weer aan het werk | ||||||||
| Uitkeringen Participatiewet, IOAW, IOAZ en BBZ | Door een toename van het aantal inwoners met een bijstandsuitkering op basis van de Participatiewet stijgen de kosten. Daarnaast zijn de kosten van de loonkostensubsidie gestegen met een bedrag van €81.479 doordat steeds meer werkgevers gebruik maken van dit instrument om inwoners uit het doelgroepenregister met een verminderde loonwaarde in dienst te nemen. Verder is er een neerwaartse bijstelling van de kosten van de IOAW van €78.170 doordat er steeds minder gebruik gemaakt wordt van de regeling (geboren voor 1965). De effecten worden verrekend met de reserve 'BUIG-middelen' waardoor dit per saldo budgettair neutraal verloopt. | S | € 800.727 | |||||
| Inkomsten BUIG | Het rijk publiceert op 1 oktober van het lopende jaar de definitieve budgetten voor de BUIG. Het budget is naar boven bijgesteld met €536.374. In de eerste voortgangsrapportage is een bedrag van €373.328 gemeld. Ook de uitgaven van de BUIG uitkeringen zijn gestegen. De effecten worden verrekend met de reserve BUIG waardoor dit per saldo budgettair neutraal verloopt. | S | € 536.374 | |||||
| Wsw uitkering o.b.v. septembercirculaire | In de septembercirculaire 2025 is de integratie uitkering Participatie voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) naar boven bijgesteld en zijn er gelden ontvangen voor sociale infrastructuur. Deze verhoogde inkomsten worden doorbetaald aan Werkbedrijf Lucrato. Werkbedrijf Lucrato voert deze dienstverlening uit voor de gemeente Epe. | S | € 370.754 | |||||
| SPUK Energiearmoede | Vanuit de SPUK Energiearmoede worden kosten gemaakt waarbij mensen met een laag inkomen ondersteunt worden met isolerende maatregelen. Hier tegenover staan ook inkomsten opgenomen. | I | € 132.081 | € 132.081 | ||||
| ESF-middelen | Gemeenten Apeldoorn fungeert als centrumgemeente als aanvrager voor de Europees Socaal Fonds (ESF) subsidie. De gemeente Epe ontvangt €118.300. Dit is een Europees instrument om werkgelegenheid te ondersteunen, mensen aan (beter) werk te kunnen helpen en te zorgen voor eerlijke arbeidskansen voor EU burgers. | I | € 177.435 | € 177.435 | ||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I / S | € 142.998 | |||||
| 11. Bestuur en organisatie | ||||||||
| Verkiezingen | Op 29 oktober 2025 vinden de verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. Deze verkiezingen waren oorspronkelijk niet gepland, dus de kosten hiervoor zijn niet geraamd. Deze extra verkiezingen leiden tot extra kosten, zoals voor huur gebouwen, vergoeding vrijwilligers en diverse materialen (verkiezingsborden) en drukwerk. Daarnaast zorgen deze extra verkiezingen voor een (tijdelijke) urenuitbreiding van de KCC-medewerkers (€ 16.000 op Overhead). Via de septembercirculaire 2025 heeft het Rijk hiervoor voldoende extra middelen beschikbaar gesteld. | I | € 75.000 | |||||
| Pensioenvoorziening oud-wethouders | De dotatie aan de pensioenvoorziening oud-wethouders valt naar verwachting lager uit door natuurlijk verloop. | I | -€ 100.000 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | -€ 73.000 | |||||
| 12. Overzicht algemene dekkingsmiddelen | ||||||||
| Bij algemene uitkering op basis van mei- en septembercirculaire 2025 | Op basis van de septembercirculaire 2025 kunnen wij de inkomstenraming algemene uitkering 2025 ophogen. Het huidige begrote bedrag was gebaseerd op de algemene uitkering van de decembercirculaire 2024. De hogere opbrengst is het gevolg van: - de ontwikkeling van de uitkeringsfactor, hoeveelheidsverschillen, Btw-compensatiefonds (€ 755k), - de middelen voor taakmutaties hoofdzakelijk t.b.v. jeugdhulp (€ 2.231k) o.a. compensatie tekorten jeugdhulp 2023 en 2024, - de diverse uitkeringen (€ 899k). Het college zal de raad ook afzonderlijk informeren over de uitkomsten van de septembercirculaire 2025. | S | € 3.885.449 | |||||
| Heffen precariobelasting terrassen 2023 en 2024 | De precariobelasting voor terrassen 2024 is in 2025 opgelegd. In de raming was reeds rekening gehouden met een bate, echter de werkelijke bate valt hoger uit. Ditzelfde geldt voor de precariobelasting voor terrassen 2023. De heffing over 2023 zal eind 2025 gaan plaatsvinden. | I | € 72.000 | |||||
| Rente | De overtollige liquide middelen worden, overeenkomstig de Regeling Schatkistbankieren decentrale overheden, gestald in 's Rijks Schatkist. De gemeente Epe heeft in de eerste 9 maanden in 2025 een hoog positief saldo bij de schatkist aangehouden. Bij de eerste voortgangsrapportage is al een (niet-begrote) rentebate gemeld, maar de op basis van de huidige stand wordt de totale rentebate 2025 nog €232.000 hoger ingeschat. Dit heeft ook tot gevolg dat externe financiering in 2025 niet nodig is, waardoor de begrote rentelasten van € 265.000 zullen vrijvallen. | I | -€ 265.000 | € 232.000 | ||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | ||||||
| Overhead | ||||||||
| Verkiezingen | Zie programma 11 voor toelichting op verkiezingen | I | € 16.000 | |||||
| Personeelsbudget | Op het geheel van de loonsom van de gemeente Epe verwachten wij eind 2025 per saldo een nadeel van € 70.000. | I | € 70.000 | |||||
| Integraal Zorg Akkoord | Zie toelichting programma 2 - IZA | I | € 9.000 | € 9.000 | ||||
| Automatisering | De ICT-lasten vallen lager uit dan begroot. Door het toenemende gebruik van online-diensten (SaaS) wordt er steeds minder gebruik van systemen en capaciteit in het datacenter (waar onze ICT-infrastructuur is ondergebracht) gemaakt. Hierdoor zijn de maandelijkse kosten gedaald. Andere reden voor de lagere lasten is de vervanging van de firewall dit jaar, waardoor het mogelijk werd om het lokale netwerk binnen het gemeentehuis te verkleinen. De nieuwe aanbesteding voor Netwerk en WiFi as-a-Service heeft geleid tot een verdere verlaging van de maandelijkse kosten. Ook andere recente software aanbestedingen (m.n. geografische systemen) hebben vervolgens ook tot besparingen geleid. Deze besparingen zijn naar verwachting structureel. Daarom zijn in het kader van de financiële doorlichting de ICT-budgetten in de begroting 2026 verlaagd. De meest recente besparingen zijn nog niet verwerkt in begroting 2026 en zullen, rekening houdend met de ontwikkelingen 2026, in de voortgangsrapportage 2026 gemeld worden. Deze structurele voordelen in 2025 zijn overigens niet gerelateerd aan de ICT gerelateerde nieuw beleid (NB) 2026 budgetten, zoals ook opgenomen in de kadernota 2026. Deze NB2026-budgetten (zoals data warehouse en AI) zijn nodig voor nieuwe ontwikkelingen en leiden niet tot directe besparingen in de huidige exploitatie. Tekorten en overschotten op automatisering worden verrekend met de reserve ICT investeringen. Daarom wordt ook dit voordeel toegevoegd aan genoemde reserve. | I | -€ 205.000 | |||||
| Onderuitputting kapitaallasten | Uitgaande van het huidige financieel beleid van de gemeente voor het opstellen van de begroting ontstaat er een verschil tussen de begrote en de werkelijke kapitaallasten (rente en afschrijving). In de begroting wordt gerekend met kapitaallasten vanaf het jaar dat in het meerjareninvesteringsplan (MIP) is opgenomen als uitvoeringsjaar van het betreffende project. In de praktijk starten de afschrijvingen echter pas in het jaar ná realisatie van het project, conform de nota activerings- en afschrijvingsbeleid. Dit verschil leidt tot een onderuitputting van de kapitaallasten in het jaar van begroting, omdat de lasten later in de tijd daadwerkelijk optreden dan oorspronkelijk geraamd. Dit zorgt voor € 836.000 lagere kapitaallasten in 2025, verdeeld over diverse programma's. Het voordelig effect wordt gedempt doordat een deel van de kapitaallasten wordt gedekt uit de reserve 'Dekking kapitaallasten' (€ 388.000) of via specifieke heffingen, zoals de rioolheffing (€ 17.000). Per saldo is het voordeel voor de begroting € 431.000. | I | -€ 67.575 | |||||
| Overige technische wijzigingen | Technische wijzigingen en wijzigingen kleiner dan € 100.000 | I | -€ 20.846 | € 55.000 | ||||
| Verrekening met reserves (resultaatbestemming) | ||||||||
| Relatie met programma 2 | Onttrekking uit reserve Herstel Stimuleringsagenda: overige mutaties | Dekking van projecten rondom beleid accommodaties uit reserve 'Herstel en Stimuleringsagenda'. Onderdeel van de overige mutaties in P2 Actief in Epe. | I | € 65.000 | ||||
| Relatie met programma 9 | Toevoeging aan reserve Herstel schade nutsbedrijven: degeneratievergoedingen | Opbrengsten uit degeneratievergoedingen worden toegevoegd aan de reserve 'Herstel schade nutsbedrijven’. | I | € 110.000 | ||||
| Relatie met programma 10 | Onttrekking uit reserve BUIG-middelen: financiële effecten BUIG | De financiële effecten van de BUIG worden verrekend met de reserve 'BUIG-middelen'. Het inkomensdeel BUIG wordt in deze voortgangsrapportage verhoogd met €536.374. Het uitgavendeel wordt in deze voortgangsrapportage verhoogd met €797.418 en €81.479 loonkostensubsidie. Per saldo levert dit een onttrekking van de reserve 'BUIG-middelen' op van €342.523. Bij de eerste voortgangsrapportage is €373.328 toegevoegd. Dit zorgt ervoor dat we in 2025 uit lijken te komen met het BUIG budget (inkomsten - uitgaven = storting of onttrekking reserve). | I | € 342.523 | ||||
| Relatie met programma 10 | Onttrekking uit reserve Participatie: overige mutaties | Verrekening van hogere lasten in het kader van de participatie met de reserve 'Participatie'. Onderdeel van de overige mutaties in P10 Weer aan het werk. | I | € 48.651 | ||||
| Relatie met programma 12 | Toevoeging aan reserve Hervormingsagenda Jeugdzorg/Wmo: compensatatie tekorten jeugdhulp in septembercirculaire 2025 | In de meicirculaire 2025 is structureel budget beschikbaar gesteld voor de tekorten in de jeugdzorg. Het Rijk heeft onderkent dat de tekorten in de jeugdzorg gelijkelijk verdeeld worden tussen Rijk en gemeente. Daarnaast zijn in de septembercirculaire gemeenten eenmalig gecompenseerd voor de opgelopen tekorten jeugdzorg over de jaren 2023 en 2024, die gemeenten kunnen inzetten ter ondersteuning van de transformatie welke zijn afgesproken in de Hervormingsagenda. Wij verwachten in 2025 meer uit te geven (€ 235.000) aan Jeugdzorg dan wij hebben begroot. Deze hogere lasten dekken wij met de extra ontvangen rijksmiddelen. Het restantbedrag van deze extra rijksmiddelen storten wij in de reserve 'Hervormingsagenda Jeugdzorg/WMO'. | I | € 1.817.000 | ||||
| Relatie met Overhead | Toevoeging aan reserve ICT investeringen: voordeel automatisering | Het voordeel op automatisering wordt toegevoegd aan de reserve 'ICT investeringen'. | I | € 205.000 | ||||
| Relatie met Overhead | Lagere onttrekking uit reserve Dekking kapitaallasten: onderuitputting kapitaallasten | Door onderuitputting van de kapitaallasten (zie Overhead) is ook een lagere onttrekking uit de reserve 'Dekking kapitaallasten' nodig. | I | -€ 388.252 | ||||
| Relatie met Overhead | Lagere onttrekking uit reserve Organisatieontwikkeling: overige mutaties | Er zal minder onttrokken worden uit de reserve 'Organisatieontwikkeling' vanwege lagere lasten voor organisatieontwikkeling dan begroot. Onderdeel van de overige mutaties in Overhead. | I | -€ 90.000 | ||||
| Relatie met Overhead | Onttrekking uit reserve reserve Langdurig zieken / voormalig personeel: overige mutaties | Verrekening van hogere lasten in het kader van langdurige ziekte en voormalig personeel uit reserve 'Langdurig zieken / voormalig personeel: overige mutaties'. Onderdeel van de overige mutaties in Overhead. | I | € 65.000 | ||||
| Eindtotaal mutaties op baten en lasten (incl. verrekening met reserves): | € 3.205.837 | € 5.451.308 | ||||||
| Het totaal aan mutaties op de lasten en op de baten zal verwerkt worden in de begroting 2025. | Saldo: voordeel | € 2.245.471 | ||||||