Jaarrekening

Overzicht van baten en lasten

(bedragen x € 1.000)	Raming 2022 voor wijziging			Raming 2022 na wijziging			Realisatie 2022
	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Programma’s
1. Opgroeien in Epe	602	15.933	-15.331	602	16.083	-15.481	1.207	14.837	-13.630
2. Actief in Epe	525	4.256	-3.731	525	4.236	-3.712	428	4.842	-4.414
3. Zorg en opvang	382	11.752	-11.370	382	12.130	-11.748	5.071	12.525	-7.454
4. Leefbaar en veilig	2	2.741	-2.739	47	2.667	-2.620	116	2.610	-2.494
5. Ruimte en wonen	2.448	4.248	-1.800	2.409	4.375	-1.965	4.824	8.799	-3.974
6. Epe op orde	1.165	6.941	-5.776	1.165	6.864	-5.699	1.430	7.204	-5.774
7. Duurzaamheid	7.691	7.551	140	7.691	7.697	-6	7.598	7.746	-148
8. Toezicht en handhaving	111	671	-560	111	554	-443	52	1.125	-1.072
9. Bedrijvigheid	8	1.114	-1.106	8	850	-842	33	1.010	-977
10. Weer aan het werk	7.265	15.317	-8.052	7.265	15.459	-8.193	6.705	16.519	-9.815
11. Bestuur en organisatie	399	3.579	-3.180	399	3.646	-3.247	769	4.227	-3.458
Saldo v.d. programma’s	20.598	74.102	-53.504	20.606	74.561	-53.956	28.234	81.443	-53.209
Algemene dekkingsmiddelen:
- Lokale heffingen	6.794	485	6.309	6.794	484	6.310	6.813	438	6.375
- Algemene uitkering	54.807	100	54.707	56.198	42	56.156	62.365	-	62.365
- Dividend	120	3	117	120	3	117	142	8	134
- Financieringsfunctie	1.041	-40	1.081	1.041	-40	1.081	1.438	271	1.167
- Overige	-	90	-90	-	90	-90	-	-176	176
Subtotaal algemene dekkingsmiddelen	62.763	638	62.124	64.153	579	63.575	70.758	541	70.217
Overhead	119	11.982	-11.863	119	11.311	-11.192	261	12.390	-12.129
Heffing Vennootschapsbel.	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Onvoorziene uitgaven	-	90	-90	-	57	-57	-	-	-
Gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten	83.481	86.813	-3.333	84.878	86.509	-1.631	99.253	94.374	4.879
Mutaties in reserves
1. Opgroeien in Epe	87	622	-535	1.031	622	409	1.036	656	380
2. Actief in Epe	-	303	-303	-	303	-303	108	304	-196
3. Zorg en opvang	1.828	81	1.746	3.142	81	3.061	1.668	3.005	-1.337
4. Leefbaar en veilig	-	-	-	-	-	-	-	-	-
5. Ruimte en wonen	98	215	-117	123	215	-92	1.364	408	956
6. Epe op orde	460	393	67	460	393	67	316	725	-409
7. Duurzaamheid	18	4	14	2	4	-2	59	146	-87
8. Toezicht en handhaving	-	-	-	-	-	-	-	-	-
9. Bedrijvigheid	-	-	-	-	-	-	-	-	-
10. Weer aan het werk	2.309	66	2.243	2.309	66	2.243	2.061	903	1.158
11. Bestuur en organisatie	5.325	5.724	-399	8.523	12.925	-4.402	10.063	11.800	-1.737
Algemene dekkingsmiddelen	260	134	126	307	134	173	257	101	156
Overhead	856	362	494	890	412	478	1.073	778	295
Totaal mutaties in reserves	11.240	7.904	3.336	16.787	15.155	1.632	18.005	18.826	-821
Gerealiseerd resultaat	94.720	94.717	3	101.665	101.664	-	117.258	113.200	4.058

Toelichting op de baten en lasten

Begrotingsrechtmatigheid

Bij de rechtmatigheidscontrole vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. Uitgangspunt is dat begrotingsoverschrijdingen onrechtmatig zijn. Er zijn echter situaties waarbij overschrijdingen binnen het door de raad uitgezette beleid vallen en binnen het doel blijven waarvoor het budget beschikbaar is gesteld. Hierbij kan gedacht worden aan overschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct daaraan gerelateerde opbrengsten (bijvoorbeeld via subsidies en kostendekkende omzet) en overschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen. In deze gevallen hebben de overschrijdingen geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid. Zie hiervoor de Kadernota Rechtmatigheid van de Commissie BBV.

In onderstaand overzicht zijn de programma's opgenomen waarbij sprake is van een overschrijding van de lasten, met daarbij een verklaring in hoeverre de afwijking past binnen het door de raad geformuleerde beleid en de conclusie ten aanzien van het oordeel over de rechtmatigheid. Voor een nadere uitwerking van de verschillen wordt verwezen naar de financiële analyse van de programma’s. De raad autoriseert deze kostenoverschrijdingen met het vaststellen van de jaarrekening.

Programma	Begrotingsafwijking lasten			Verklaring voor verschil	Conclusie
Programma	Begroot	Werkelijk	Verschil	Verklaring voor verschil	Conclusie
2. Actief in Epe	4.236	4.842	-606	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door subsidie voor het atletiekcomplex en de voorziening voor de grafrechten van KNIL veteranen. Voor de uitvoering van het atletiekcomplex werd een specifieke uitkering van het rijk ontvangen.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
3. Zorg en opvang	12.130	12.525	-395	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door de opvang van vluchtelingen door de oorlog in Oekraïne. Vanuit het rijk worden deze kosten gecompenseerd en zijn er middelen ontvangen. Daarnaast worden hogere lasten veroorzaakt door de invoering van de Wet Inburgering. De bijdrage van het rijk is tevens evenredig toegenomen.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
5. Ruimte en wonen	4.375	8.799	-4.424	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door de bouwgrondexploitatie en worden in de paragraaf Grondbeleid verder toegelicht. Hier staan ook hogere baten tegenover. Tevens zijn de energieprijzen gestegen waardoor een hogere last is ontstaan. Daarnaast is een verschil ontstaan door de afwikkeling van een juridische procedure. Daarnaast is sprake van een hogere toerekening van interne loonkosten en kapitaallasten aan dit programma. Een totaalanalyse van de loonkosten en de kapitaallasten is opgenomen in bijlage 1 en 2.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
6. Epe op orde	6.864	7.204	-340	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door de extra lasten voor groenonderhoud, bospaden en - en wegen, aangetaste bomen als gevolg van keveraantasting, ontwikkeling van biodiversiteit en de aanleg van klompenpaden in het buitengebied en begraafplaatsen. E.e.a. is onder andere gemeld in de voortgangsrapportage 2022.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
7. Duurzaamheid	7.697	7.746	-49	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door de hogere kosten van beheer en onderhoud van riolering. Daarnaast zijn hogere kosten gemaakt in relatie tot de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE), hier tegenover staan ontvangen middelen van het Rijk.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
8. Toezicht en handhaving	554	1.125	-571	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door hogere uitgaven voor inhuur voor toezicht en handhaving. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de daarvoor ingestelde reserve. Daarnaast is er een hogere toerekening van interne loonkosten aan dit programma. Een totaalanalyse van de loonkosten is opgenomen in bijlage 1.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten of dekking uit de reserve; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
9. Bedrijvigheid	850	1.010	-159	De hogere lasten zijn in hoofdzaak veroorzaakt door personele kosten en extra uitgaven voor de coronacrisis. De extra uitgaven in kader van corona worden gedekt uit de daarvoor ingestelde reserve. Daarnaast is er een hogere toerekening van interne loonkosten aan dit programma. Een totaalanalyse van de loonkosten is opgenomen in bijlage 1. Er is een subsidie voor de inhuur van een centrummanager ontvangen en daar stonden ook niet geraamde lasten tegenover.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten of dekking uit de reserve; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
10. Weer aan het werk	15.459	16.519	-1.060	De hogere laste zijn in hoofdzaak veroorzaakt door het compenseren van energielasten voor minima, deze lasten worden grotendeels gecompenseerd vanuit de algemene uitkering (rijk).	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
11. Bestuur en organisatie	3.646	4.227	-581	De hogere lasten zijn met name te wijten aan de vorming van een voorziening voor de (toekomstige) verplichting tot uitbetaling van wachtgeld aan oud-wethouders, in lijn met de verslaggevingsvoorschriften (BBV).	Extra uitgaven passen binnen het beleid; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
Overhead	11.252	12.390	-1.138	De hogere lasten zijn in hoofdzaak een hogere toerekening van interne loonkosten aan dit programma. Een totaalanalyse van de loonkosten is opgenomen in bijlage 1. Daar staat een lagere doorberekening van kapitaallasten tegenover. Een totaalanalyse van de loonkosten en de kapitaallasten is opgenomen in bijlage 1 en 2.	Extra uitgaven passen binnen het beleid of worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
Resultaat bestemming	15.155	18.826	-3.142	De hogere ‘lasten’ zijn veroorzaakt doordat het saldo van de toevoegingen aan reserves resulteert in meer toevoegingen aan reserves dan begroot. De grootste afwijkingen betreffen de toevoegingen aan de reserve huisvesting onderwijsvoorzieningen, de reserve onderhoud wegen en het resultaat op de uitvoering van het sociaal domein, de uitvoering van de BUIG en Participatie. Een uitgebreide toelichting/specificatie is opgenomen in de analyse van de resultaatbestemming.	Betreft uitvoering van bestaand beleid en werkwijze; in lijn met begroting dan wel besluitvorming van de raad; geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.
Investeringen	Geen sprake van hogere uitgaven.			In 2022 is geen sprake van investeringskredieten met een overschrijding groter dan € 25.000 op de uitgaven. Een toelichting hierop is opgenomen in bijlage 2 van deze jaarstukken.	Geen effect op het oordeel over de rechtmatigheid.

Financiële analyses per programma

1 | Opgroeien in Epe

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	15.933	16.083	14.837	1.246
Baten	602	602	1.207	605
Saldo	-15.331	-15.481	-13.630	1.851

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	De begroting 2022 van de uitgaven voor zorg in natura (ZIN) is gebaseerd op de werkelijke uitgaven in 2020. De bestedingen betreffen de feitelijk geleverde zorg, mede op basis van productieverantwoordingen van zorgaanbieders van de door hen in 2022 geleverde zorg. Door corona zien we dat zorgtrajecten langer en intensiever zijn geworden. Dit resulteert in hogere lasten (nadeel van € 391.000). Er zijn minder kosten gemaakt dan verwacht voor de specialistische GGZ ondanks de coronacrisis (voordeel van € 238.000).	-153
·	Bij behandeling en verblijf regionaal zien we een wijziging in zorgvormen. Door wijziging van het woonplaatsbeginsel is het aandeel jongeren in pleegzorg fors afgenomen en het aandeel jongeren in gezinshuizen of behandelgroepen met verblijf toegenomen. De pleegzorgtrajecten zijn aanzienlijk minder duur dan de trajecten in gezinshuizen en/of behandelgroepen. Met de wijziging van het woonplaatsbeginsel wisten we dat we voor minder jongeren financieel verantwoordelijk zouden worden. We hadden de jongeren waarvoor we niet meer financieel verantwoordelijk zouden zijn goed in beeld ook m.b.t. de financiën. Per saldo is door bovenstaande een nadeel ontstaan.	-370
·	Bij begeleiding regionaal is de casuïstiek complexer geworden. Dat betekent dat er meer en zwaardere begeleiding is ingezet.	-25

De hierboven genoemde onderdelen worden verrekend met de reserve risico's sociaal domein. Deze hebben daardoor geen invloed op het jaarrekeningresultaat. Voor het totaalbeeld van de gedecentraliseerde taken Wmo en jeugdzorg wordt verwezen naar de paragraaf sociaal domein.
	Overige voor- en nadelen:

·	Voor kindplekken wordt subsidie verstrekt aan Peuterspeelzalen. Als gevolg van lagere realisatie dan begroot wordt een deel van de subsidie terugbetaald aan de gemeente. Hierdoor ontstaat een voordeel.	36
·	Vanuit het Rijk is een bedrag van € 2.033.000 ontvangen om problemen binnen de jeugdzorg aan te pakken (in het kader van de 'hervormingsagenda'). Dit bedrag is in 2022 nog maar beperkt besteed, het overschot is conform besluit van de raad (vastgelegd in de begroting) toegevoegd aan de nieuwe reserve Hervorming jeugdzorg.	1.924
·	Vanwege corona is het belang van goede ventilatie van scholen naar voren gekomen. Hier zijn dan ook meer kosten voor gemaakt dan begroot. Dit zorgt voor een nadelig resultaat. Hier staan hogere opbrengsten vanuit het Rijk tegenover, hierdoor heeft dit geen effect op het resultaat van de jaarrekening. Zie ook onder de baten.	-317
·	Vanuit het Rijk zijn voor de schooljaren 2021-2022 en 2022-2023 extra middelen ontvangen voor het Nationaal Onderwijs Programma (zie toelichting onder de baten). In 2022 zijn in het kader hiervan extra uitgaven gedaan van € 114.000.	-114
·	In 2022 zijn er hogere uitgaven geweest dan begroot op het onderwijsachterstandenbeleid. Dit zorgt voor een nadeel van € 50.000. Dit verschil wordt opgevangen door een bijdrage vanuit het Rijk. Per saldo heeft dit geen effect op het saldo van de jaarrekening.	-50
·	De GGD heeft in het eerste deel van 2022 minder inspecties bij kinderopvanglocaties uitgevoerd als gevolg van corona. Hierdoor ontstaat, net als vorig jaar, een voordeel.	26
·	Vanuit het Rijk zijn extra middelen gekomen voor voorschoolse educatie peuters, beschikbaar gesteld via de algemene uitkering. Deze middelen zijn niet besteed in 2022.	54
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een voordeel ontstaan. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	24
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	477
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Deze is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-367
·	Voor leerlingenvervoer is in voorgaande jaren onterecht eigen bijdragen geïnd. Deze bedragen worden terugbetaald.	-24

Baten:
·	Van het Rijk zijn subsidies ontvangen voor verbetering van de ventilatie van scholen (zie ook onder de lasten). De inkomsten en uitgaven hiervoor waren niet in de begroting opgenomen.	317
·	In 2021 heeft het Rijk aangekondigd voor de schooljaren 2021-2022 en 2022-2023 extra middelen beschikbaar te stellen voor gemeenten in het kader van opgelopen achterstanden bij scholieren vanwege corona. Het uitvoeringsprogramma hiervan heet het Nationaal Onderwijs Programma. In 2022 heeft de gemeente € 232.000 aan inkomsten ontvangen. Tegenover deze inkomsten staan ook uitgaven (zie onder de lasten). Per saldo heeft dit geen effect op het saldo van de jaarrekening.	232

2 | Actief in Epe

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	4.256	4.236	4.842	-606
Baten	525	525	428	-97
Saldo	-3.732	-3.712	-4.414	-702

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	In 2022 is subsidie verstrekt van € 141.000 voor renovatie van het atletiekcomplex. Hiervoor is een onttrekking gedaan van € 108.000 aan de reserve renovatie kunst- en natuurgrasvelden. Daarnaast is ingestemd met extra subsidie voor herstel van de verzakking van de grond van de atletiekbaan van € 61.000. Hiervan is in de 1e voortgangsrapportage € 32.000 als verwachte extra uitgave opgenomen.	-202
·	Vanaf 2022 is de subsidie voor clientondersteuning bij Koppel centraal belegd bij MEE. Dit heeft geleid tot een verschuiving van het verantwoorden van uitgaven van ouderenwerk (programma 2) naar uitvoering Wmo (programma 3). Bij de begroting 2023 is het budget overgeheveld naar programma 3.	78
·	Als gevolg van de besluitvorming door de gemeenteraad in 2022 moet een voorziening worden gevormd voor de grafrechten KNIL veteranen. Dit leidt tot een nadeel van € 293.000.	-293
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een voordeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	5
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	22
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Deze is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-284

Baten:
·	Er is een specifieke uitkering ontvangen van het Rijk voor het lokaal sport akkoord. Deze inkomst is niet begroot en bedraagt € 82.000, hierdoor ontstaat een voordeel op de baten. Daar tegenover staan de uitgaven in 2022 van het sport akkoord. Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat van de jaarrekening.	82
·	Door de coronamaatregelen zijn er minder huurinkomsten voor binnensportlocaties ontvangen, waaronder huurinkomsten van Sport- en Dorpscentrum Vaassen.	-156

3 | Zorg en Opvang

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	11.752	12.130	12.525	-395
Baten	382	382	5.071	4.689
Saldo	-11.370	-11.748	-7.454	4.294

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	In 2022 zijn vanwege corona, beperkende maatregelen ingesteld voor het organiseren van groepsbijeenkomsten zoals dagbesteding (groepsbegeleiding). Hierdoor is de instroom naar deze voorziening beperkt geweest (voordeel € 220.000). Er stromen wel veel mensen uit. Daarnaast is de Wmo dagbesteding getransformeerd naar een voorliggende voorziening, de Buurtpunten. Hierdoor worden er minder maatwerkvoorzieningen verstrekt (voordeel € 66.000).	286
·	Als centrumgemeente ontvangt Apeldoorn middelen voor de financiering van activiteiten gericht op de aanpak van huiselijk geweld, de zogenoemde DUVO middelen. 2021 is afgesloten met een overschot op de begroting. Tijdens het regionaal bestuurlijk overleg van 20 januari 2022 is besloten om het restant budget over te hevelen naar de regiogemeenten naar rato van het aantal inwoners en dit bedrag zoveel mogelijk te besteden binnen het sociaal domein.	62
·	De lasten voor individuele begeleiding lijken te stabiliseren wat zorgt voor een voordeel. We hebben in 2022 minder inwoners in maatwerk begeleiding gehad. Sinds 2021 is de Wet langdurige zorg (Wlz) opengesteld voor inwoners met een psychische grondslag. Ook is er minder instroom in de maatwerkvoorziening vanwege de pilot Steuntje in de Rug.	79
·	In 2022 is er ten opzichte van de begroting minder besteed aan begeleiding Wmo via persoons gebonden budgetten (pgb). De Sociale Verzekeringsbank (SVB) factureert maandelijks een voorschot aan de gemeente voor de verwachte uitgaven.	92
·	In 2019 is het financieel convenant voor Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (MO/BW) voor de regio OostVeluwe vastgesteld door de gemeenteraad. Het begrote voorschot voor de uitvoering van de MO/BW is niet ingezet wat zorgt voor een voordeel van € 55.000 op de lasten. Naast dit voordeel op de lasten wordt door gemeente Epe ook een bedrag ontvangen vanuit regio Oost-Veluwe wat zorgt voor een extra voordeel (zie baten).	55

Alle hierboven genoemde onderdelen worden verrekend met de reserve risico's sociaal domein en hebben daardoor geen invloed op het resultaat van de jaarrekening. Voor het totaalbeeld van de gedecentraliseerde taken Wmo en jeugdzorg wordt verwezen naar de paragraaf sociaal domein.

	Overige voor- en nadelen:
·	Vanwege de uitvoering van de nieuwe wet Inburgering zijn er meer kosten gemaakt dan begroot. Hier staan ook hogere baten tegenover omdat de bijdragen van het Rijk ook zijn toegenomen.	-177
·	In 2022 is er minder gebruik gemaakt van vraagafhankelijk vervoer (dit zorgt ook voor een verlaagde eigen bijdrage, zie de baten), alsmede vervoer naar dagbesteding als gevolg van corona. Dit levert samen een voordeel op van € 269.000.	269
·	Aan rolstoelen en hulpmiddelen is minder uitgegeven dan begroot, dit levert een voordeel op van € 84.000.	84
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-222
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	22
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Deze is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-206
·	Vanwege de oorlog in Oekraïne zijn er veel mensen gevlucht. Epe heeft vluchtelingen opgevangen en hierdoor meer kosten gemaakt dan begroot. Vanuit het Rijk worden deze kosten gecompenseerd. De gemeente heeft middelen hiervoor ontvangen.	-890

Baten:
·	In 2019 is het financieel convenant voor Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (MO/BW) voor de regio Oost-Veluwe vastgesteld door de gemeenteraad. In dit convenant zijn afspraken gemaakt over de financiële overschotten en tekorten voor MO/BW tot 1 januari 2023. Het overschot wordt naar rato van cliëntenaantal verdeeld over 6 gemeenten. Ook over 2022 ontvangt de gemeente Epe een bedrag uit het overschot. De opbrengst komt ten gunste van het boekjaar 2022 en wordt definitief afgerekend in 2023; de opbrengt is toegevoegd aan de reserve risico's sociaal domein.	1.018
·	Er zijn minder eigen bijdragen Wmo ontvangen dan begroot, waardoor een nadeel ontstaat.	-198
·	De eigen bijdragen vraagafhankelijk vervoer zijn lager dan begroot. De oorzaak hiervan is opgenomen onder de toelichting bij de lasten.	-27
·	Vanuit het Rijk is voor de nieuwe wet Inburgering een hogere uitkering ontvangen dan was begroot. Hier staan ook lasten tegenover voor het uitvoeren van het nieuwe beleid.	203
·	In het kader van de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne zijn middelen van het Rijk ontvangen. Deze opbrengsten van ongeveer € 3,6 miljoen zijn niet begroot. Hier staan ook uitgaven tegenover. Dit leidt per saldo tot een voordeel van ongeveer € 2,7 miljoen in het jaarrekeningresultaat. Bij het voorstel tot resultaatbestemming wordt een voorstel gedaan om het overschot toe te voegen aan de nieuw te vormen reserve, zodat het overschot beschikbaar blijft voor de opvang van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders in de komende jaren.	3.638

4 | Leefbaar en Veilig

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	2.741	2.667	2.610	57
Baten	2	47	116	69
Saldo	-2.739	-2.619	-2.493	126

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. In het kader van de regeling van het rijk ter compensatie van uitgaven voor de controle van het coronatoegangsbewijs zijn bijdragen ter ondersteuning aan organisaties en ondernemers verstrekt. Hier staan inkomsten van het rijk tegenover (zie onder de baten). In de paragraaf covid-19 staat hiervan een totaalanalyse.	-73

Baten:
·	In 2022 is (via het ministerie van Justitie en Veiligheid) een bijdrage van het Rijk ontvangen voor de kosten die zijn gemaakt voor bijdragen/ondersteuning in verband met de controle op coronatoegangsbewijs. Hier staan uitgaven tegenover (uitvoering van de regeling, zie onder lasten).	73

5 | Ruimte en Wonen

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	4.248	4.375	8.799	-4.424
Baten	2.448	2.409	4.824	2.415
Saldo	-1.800	-1.966	-3.974	-2.008

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	De energieprijzen zijn fors gestegen. Daardoor zijn er meer lasten ontstaan bij panden in eigen bezit.	-74
·	Het begrote bedrag voor het opstellen van een plan voor verduurzaming van vastgoed is niet volledig ingezet. Drie gebouwen zijn inmiddels geanalyseerd. In 2023 is hier (op)nieuw budget beschikbaar voor.	37
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-277
·	Nadeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	-152
·	De hogere lasten bij de bouwgrondexploitatie zijn in de paragraaf grondbeleid toegelicht. Deze verrekenen we met de reserve bouwgrondexploitatie. Daardoor heeft dit geen effect op het resultaat van de jaarrekening.	-1.104
·	De afwikkeling van een juridische procedure heeft geleid tot een uitgave die niet was begroot.	-2.500
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-125

Baten:
·	Er zijn panden verkocht waarmee geen rekening was gehouden in de begroting. Het gerealiseerde voordeel wordt in de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen gestort, zodat dit geen invloed heeft op het resultaat van de jaarrekening.	395
·	Meer ruimtelijke plannen zijn in ontwikkeling gekomen. Hiervoor zijn overeenkomsten gesloten met de ontwikkelaar en bijdragen aan de gemeente betaald.	81
·	Meer (grote) vergunningaanvragen bouwen dan begroot leiden tot een hogere opbrengst leges.	615
·	De hogere baten uit bouwgrondexploitatie zijn toegelicht in de paragraaf grondbedrijf. Zie ook de toelichting onder de lasten.	1.140

6 | Epe op orde

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	6.941	6.864	7.204	-340
Baten	1.165	1.165	1.430	265
Saldo	-5.776	-5.699	-5.774	-75

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	De kosten van het groot onderhoud van wegen worden in de begroting opgenomen voor een gemiddeld bedrag van de kosten over twintig jaar. Het werkelijke onderhoud wordt uitgevoerd op basis van inspectie van de wegen en het bijdragen in projecten. Hierdoor zijn in sommige jaren de werkelijke kosten van het groot onderhoud lager dan het gemiddelde, in andere jaren hoger dan het gemiddelde. De afwijking van het gemiddelde bedrag wordt verrekend met de reserve groot onderhoud wegen. Hierdoor ontstaat een gelijk blijvende last voor het onderhoud door de jaren heen. In 2022 zijn minder kosten gemaakt dan gemiddeld.	265
·	Als gevolg van de fors gestegen energieprijzen in 2022 zijn de kosten voor de openbare verlichting, die voornamelijk uit stroomkosten bestaan, hoger dan in de begroting aangenomen. Dit leidt tot een nadeel.	-45
·	In 2022 is subsidie aangevraagd en ontvangen voor de ontwikkeling van biodiversiteit en de aanleg van klompenpaden in het buitengebied. In 2022 is gestart met de realisatie van het klompenpad Cannenburgh en worden er 24 biodiversiteitsplannen ontwikkeld met bijbehorend plantmateriaal en nestkasten. De uitgaven hiervoor worden voor een groot deel gedekt uit de ontvangen subsiIn 2022 is subsidie aangevraagd en ontvangen voor de ontwikkeling van biodiversiteit en de aanleg van klompenpaden in het buitengebied. In 2022 is gestart met de realisatie van het klompenpad Cannenburgh en worden er 24 biodiversiteitsplannen ontwikkeld met bijbehorend plantmateriaal en nestkasten. De uitgaven hiervoor worden voor een groot deel gedekt uit de ontvangen subsidie (zie onder baten).	-52
·	In de voortgangsrapportage 2022 is gemeld dat op basis van onafhankelijk juridisch advies er een nabetaling plaats plaatsvindt aan de externe partij die het groenonderhoud voor de gemeente uitvoert, voor extra kosten van kap en herplant van bomen over de periode 2015 tot en met 2021. Dit leidt tot een nadeel.	-120
·	In de voortgangsrapportage 2022 is gemeld dat de werkelijke indexatie 2022 voor het contract voor het onderhoud van de openbare ruimte hoger uitvalt dan bij de begroting is ingeschat. Hierdoor ontstaat een nadeel.	-70
·	In de voortgangsrapportage 2022 is gemeld dat er onverwachte kosten in 2022 zijn voor herstel van bospaden en -wegen, het ruimen van stormhout en herinplant van gestreken bomen als gevolg van de storm van februari 2022. Gelijksoortige storm opruimwerkzaamheden hebben zich ook voorgedaan binnen de bebouwde kom. In totaal bedragen de extra kosten als gevolg van de storm van februari 2022 € 209.000.	-209
·	In de voortgangsrapportage 2022 is gemeld dat er niet begrote kosten zijn gemaakt voor het ruimen en herinplanten van aangetaste bomen als gevolg van keveraantasting door droogte. Dit betreft een afrekening van 2021 en leidt tot een nadeel.	-61
·	Als gevolg van de fors gestegen energieprijzen in 2022 en door meer noodzakelijk dagelijks onderhoud dan verwacht op basis van het onderhoudsplan zijn de kosten voor de gebouwen op de begraafplaatsen hoger dan begroot.	-31
·	De kosten voor het uitvoeren van onderhoud op de begraafplaatsen vallen hoger uit. Verder is ook de toevoeging aan de voorziening hoger dan geraamd, onder meer door een hogere rentestand. Dit heeft geen invloed op het resultaat van de jaarrekening, omdat het exploitatietekort op de begraafplaatsen wordt verrekend met de voorziening.	-48
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-113
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	187

Baten:
·	De facturatie van de kosten behorende bij de tarieven voor het aansluiten en afsluiten van openbare verlichting zijn de afgelopen tijd te hoog geweest. In de voortgangsrapportage 2022 is gemeld dat de tarieven naar beneden zijn bijgesteld en dat een terugbetaling volgt over in het verleden te veel betaalde kosten. Dit bedrag wordt via de reserve vervanging openbare verlichting ingezet voor de vervanging van de openbare verlichting waaruit dit te hoge tarief destijds ook onttrokken is. Per saldo heeft dit geen invloed op het resultaat van 2022.	113
·	In 2022 is een subsidie ontvangen voor de aanleg van klompenpaden en (de uitvoering) van biodiversiteitsplannen. De subsidie was niet in de begroting 2022 opgenomen en leidt tot een voordeel. Tegenover deze ontvangen subsidie zijn ook uitgaven gedaan. Zie hiervoor de verklaring onder de lasten op dit programma.	38
·	Als gevolg van de in de voortgangsrapportage 2022 gemelde hogere houtprijs en een ontvangen subsidieafrekening van de Subsidie Verordening Natuur en Landschap over 2021 zijn de opbrengsten uit het bosbeheer hoger dan in de begroting aangenomen. Dit leidt tot een voordeel.	48

7 | Duurzaamheid

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	7.551	7.697	7.746	-49
Baten	7.691	7.691	7.598	-93
Saldo	140	-6	-148	-142

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Het beheer en onderhoud van het rioolstelsel in de gemeente wordt uitgevoerd op basis van het gemeentelijk watertakenplan. De begrote kosten hiervoor in 2022 waren lager dan begroot: in de begroting wordt uitgegaan van een vast bedrag per jaar, in de praktijk kennen de werkzaamheden niet een jaarlijks vast patroon. Hierdoor is de beoogde storting in de voorziening voor onderhoud groter dan in de begroting aangenomen. Dit leidt tot een nadeel op dit programma maar heeft door de verrekening met de voorziening geen effect op het resultaat van de jaarrekening.	-260
·	De inzameling en verwerking van grondstoffen heeft in 2022 minder gekost dan in de begroting aangenomen. Dat is het gevolg van minder verwerkingskosten over 2022 en een extra teruggave van de werkelijke verwerkingskosten over 2021. Dit voordeel wordt verrekend met de voorziening afval.	148
·	In 2022 zijn door de Omgevingsdienst (OVIJ) aanvullende werkzaamheden uitgevoerd op de standaard dienstverleningsovereenkomst. Dit leidt tot een nadeel op dit programma. Het betrof naast een project m.b.t. handhaving ook taken van de OVIJ voor de EML (Erkende Maatregelenlijsten energiebesparing, dit zijn energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder). Verder zijn er niet begrote kosten gemaakt voor de overdracht van bodemtaken van de provincie naar de gemeente Epe. Hier staat een subsidie van de Provincie tegenover (zie onder de baten).	-114
·	In het kader van de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE) worden huiseigenaren en huurders gestimuleerd om kleine energiebesparende maatregelen te nemen in huis. Hier staan inkomsten van het Rijk tegenover (zie onder de baten).	-78
·	In Oene wordt onderzoek gedaan naar Oene Energieneutraal. In dat kader zijn er onderzoekskosten gemaakt. Hier staan inkomsten van het Rijk tegenover (zie onder de baten).	-33
·	Omdat het aantal huisaansluitingen op het gemeentelijk rioolstelsel vooraf niet exact te bepalen is voor enig jaar wordt gerekend met een gemiddelde. Dit gemiddelde gaat uit van aanlegkosten voor 9 huisaansluitingen per jaar, verdeeld over twee aansluitingen met pompputten en persleiding en zeven reguliere vaste aansluitingen. In 2022 is één huisaansluiting met pompput gerealiseerd. Hierdoor zijn er minder kosten gemaakt dan begroot.	26
·	Vanuit het gemeentelijk watertakenplan is jaarlijks een gemiddeld bedrag beschikbaar in de begroting voor onderzoeken en planvorming. Omdat het budget op een gemiddeld bedrag is gebaseerd en de werkelijke onderzoeken en planvorming niet dit vaste patroon volgen is een deel van het budget van 2022 niet gebruikt.	37
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is een voordeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	18
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	197

Baten:
·	In de begroting 2022 was rekening gehouden met een onttrekking aan de voorziening voor riolering. In de werkelijkheid bleken de (toegerekende) kosten van het beheer en onderhoud lager te liggen dan was aangenomen. Omdat er op basis hiervan geen onttrekking hoeft plaats te vinden aan de voorziening riolering ontstaat er een nadeel aan de batenkant op dit programma. Daarnaast was de opbrengst uit de heffingen lager dan begroot. Omdat dit uiteindelijk verrekend wordt met de voorziening en de reserve voor het heffingsdeel heeft dit geen effect op het jaarrekeningresultaat 2022.	-210
·	De opbrengsten uit de afvalstoffenheffing, reinigingsrechten en overige bijdragen en vergoedingen in het kader van de grondstoffeninzameling zijn lager geweest dan de inschatting die gemaakt is bij de begroting. Dit wordt verrekend met de reserve afval en heeft daarmee geen invloed op het jaarrekeningresultaat.	-106
·	In 2022 is (in het kader van de Regeling Reductie Energieverbruik) een bijdrage van het Rijk ontvangen voor de kosten die zijn gemaakt voor bijdragen/ ondersteuning in verband het stimuleren van huiseigenaren en huurders tot het nemen van kleine energiebesparende maatregelen. Hier staan uitgaven tegenover (uitvoering van de regeling, zie onder de lasten).	178
·	Het onderzoeksproject Oene Energieneutraal wordt gefinancierd vanuit de European City Facility. Hier staan uitgaven tegenover (uitvoering van de regeling, zie onder de lasten).	33

8 | Toezicht en Handhaving

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	671	554	1.125	-571
Baten	111	111	52	-59
Saldo	-559	-443	-1.072	-629

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	In de begroting 2022 stond het Handhavingsuitvoeringsprogramma opgenomen als activiteit. Door personele wisselingen is dit onderdeel uitbesteed aan derden waardoor extra kosten zijn ontstaan die niet waren begroot.	-25
·	Er zijn extra noodzakelijke kosten gemaakt met betrekking tot materieel en materiaal ten opzichte van de begroting.	-35
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-275
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	3
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-208

Baten:
·	De opbrengst uit dwangsommen begroten we op basis van voorgaande jaren. Door uitval van personeel zijn er minder dwangsommen geïnd dan begroot.	-43

9 | Bedrijvigheid

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	1.144	850	1.010	-160
Baten	8	8	33	25
Saldo	-1.136	-842	-977	-135

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-95
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	11
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen). In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-93

Baten:
·	Er is een niet geraamde provinciale subsidie ontvangen voor de inhuur van een centrummanager. Hiertegenover staan ook niet geraamde lasten.	25

10 | Weer aan het werk

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	15.317	15.459	16.519	-1.060
Baten	7.265	7.265	6.705	-561
Saldo	-8.052	-8.193	-9.814	-1.622

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Door de extra inzet op dienstverlening om mensen met een uitkering naar werk te begeleiden, is het aantal mensen met een uitkering lager dan verwacht. Door deze daling zijn de kosten van de uitkeringen lager en ontstaat er een voordeel op de lasten. Het resultaat wordt verrekend met de reserve BUIG en heeft daardoor geen invloed op het resultaat van de jaarrekening.	878
·	Hogere verstrekking van loonkostensubsidies, als gevolg van de toegenomen begeleiding van mensen naar werk, heeft tot hogere uitgaven geleid.	-170
·	In de begroting 2021 is budget beschikbaar gesteld voor de structurele verhoging van de individuele studietoeslag. De verordening is gedeeltelijk met terugwerkende kracht ingegaan en de beschikbare middelen zijn niet allemaal uitgegeven in 2022, hierdoor ontstaat een voordeel van € 95.000.	95
·	Door de energiecrisis heeft Epe besloten om huishoudens die een inkomen hebben tot 130% van het minimumloon te compenseren voor de gestegen energielasten (de zogenaamde Energietoeslag), dit wordt grotendeels gecompenseerd door een extra bijdrage van € 1,7 miljoen voor 2022 van het Rijk via de algemene uitkering.	-1.970
·	In plaats van het project ‘2getthere’ wordt gezocht naar een alternatief. Doel is een uitvoeringsorganisatie te vinden die het maatjestraject kan uitvoeren. Dit is en blijft er op gericht dat jongeren die uitvallen of dreigen uit te vallen, weer op een traject gezet worden (werk of opleiding). Hiermee wordt voortijdig schoolverlaten en een beroep op de jeugdzorg voorkomen. In 2023 bestaat de beleidsopdracht om een aanbieder te zoeken of invulling te ontwikkelen in plaats van het genoemde maatjes project.	249
·	Er is een overschrijding van € 37.000 ontstaan op het re-integratiebudget doordat er meer kosten zijn gemaakt voor hulpmiddelen om mensen naar werk toe te begeleiden.	-37
·	De taken binnen schuldhulpverlening zijn uitgebreid; daarvoor is extra budget beschikbaar gesteld. Eind 2021 is besloten om het gehele takenpakket van Schuldhulpverlening uit te besteden via een aanbestedingsprocedure. Voor de procedure en de voortgang van de taken is extra budget beschikbaar gesteld (met focus op de continuïteit van de dienstverlening). In 2022 is het budget van de extra taken niet ingezet en een gedeelte van het budget is ingezet voor de aanbesteding.	151
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-128
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-330
·	De uitvoering van werkzaamheden door de gemeente Apeldoorn is goedkoper uitgevallen dan begroot.	250
·	Er heeft een nabetaling op TOZO over 2020 plaatsgevonden aan het rijk.	-150

Baten:
·	Elk jaar wordt er op basis van voorgaande jaren een inschatting gemaakt van het bedrag dat Epe ontvangt van het Rijk voor de BUIG. Deze zijn dit jaar lager uitgevallen omdat er tussentijds een correctie heeft plaatsgevonden op basis van actuelere cijfers. Er zijn steeds minder mensen die gebruik hoeven te maken van een BUIG uitkering en daarom wordt er ook minder van het Rijk ontvangen. Dit levert een nadeel op in de baten; dit wordt ruimschoots gecompenseerd door een voordeel in de lasten (zie onder de lasten).	-470

11 | Bestuur en organisatie

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	3.579	3.646	4.227	-581
Baten	399	399	769	370
Saldo	-3.180	-3.247	-3.458	-211

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Voor de (toekomstige) verplichting tot uitbetaling van wachtgeld aan oud-wethouders is een voorziening gevormd, in lijn met de verslaggevingsvoorschriften (BBV).	-641
·	De toevoeging aan de voorziening voor pensioenen voor politieke ambtsdragers is hoger dan begroot als gevolg van de administratieve verwerkring van een waardeoverdracht. Dit wordt gecompenseerd door een bate onder programma 11, zie hieronder. Dit heeft daarom geen effect op het resultaat van de jaarrekening.	-347
·	Het uitgekeerde wachtgeld en de pensioenen van oud wethouders zijn in 2022 hoger dan begroot.	-218
·	Door aanpassing van het btw-mengpercentage in 2020 is een nadelig btw-effect op de exploitatie 2022 ontstaan ten opzichte van de begroting. Het in 2022 uitgevoerde onderzoek heeft tot een positief btw resultaat van € 140.000 geleid.	107
·	In de begroting is een stelpost opgenomen in verband met beperking van de toerekening van apparaatskosten aan de grondexploitatie en investeringswerken. Per saldo € 72.000. De realisatie van deze post vindt plaats doordat in 2022 minder uren zijn toegerekend aan grondbedrijf en investeringen. De extra realisatie in 2022 bedraagt € 115.000 (nadelig, meer toegerekend aan de exploitatie).	72
·	Het begrote bedrag voor kosten voor communicatie over de gemeenteraadsverkiezingen 2022 en de kosten van diverse activiteiten voor het af- en aantreden van raadsleden is niet volledig gebruikt.	29
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-26
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een voordeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	392

Baten:
·	De opbrengst leges voor reisdocumenten was hoger, omdat er meer reisdocumenten zijn afgegeven dan begroot.	34
·	Als gevolg van de administratieve verwerking van een pensioen waardeoverdracht is een bate ontstaan. Door de even grote toevoeging aan de voorziening (zie onder de lasten) heeft dit geen effect op het resultaat van de jaarrekening.	347

Algemene dekkingsmiddelen

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	638	579	541	38
Baten	62.763	64.153	70.758	6.605
Saldo	62.124	63.573	70.217	6.644

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Het resultaat op de rentelasten bestaat uit het saldo van lagere externe rentelasten en hogere interne rentelasten (rente over 'eigen financiering', reserves en voorzieningen). Door een lagere doorberekening van de rente aan de programma's ontstaat een voordeel op de programma's, maar een nadeel op dit programma. De interne rentelasten worden als bespaarde rente toegevoegd aan het totaal van de reserves en voorzieningen; in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten (rente en afschrijving) opgenomen.	-314
·	De afrekening van Tribuut over de werkzaamheden van 2021 valt voordelig uit.	46
·	Extra middelen uit de algemene uitkering voor de Wet Open Overheid zijn in de begroting op op een stelpost op dit programma gezet. De werkelijke uitgaven zijn niet op dit programma verantwoord, zodat hier een voordeel ontstaat.	42
·	De voorziening voor het risico van oninbare vorderingen kon worden verlaagd. In de begroting was rekening gehouden met een toevoeging aan de voorziening. Dit leidt tot een voordeel.	265
·	In de begroting is een stelpost voor onvoorziene uitgaven opgenomen. De stelpost is voor een deel aangesproken. Dat levert een voordeel op.	57

Baten:
·	De raming van de algemene uitkering is gebaseerd op de meicirculaire 2021. De daarop volgende circulaires leveren een fors voordeel op. In de voortgangsrapportage is hierover gerapporteerd. Het gaat o.a. om extra middelen voor verbetering gemeentelijke dienstverlening, salarisaanpassing sociaal domein, compensatie gestegen energielasten, CAO 2021-2022, opvang van vluchtelingen en hogere inflatiecorrectie.	6.166
·	De bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen valt hoger uit dan begroot. Het totaal aan eigen financieringsmiddelen was hoger dan begroot. De bespaarde rente voegen we toe aan de reserves. Daardoor heeft dit geen invloed op het saldo van de jaarrekening.	385
·	De grondslagen voor de OZB zijn lager dan begroot. Dit leidt tot een lagere OZB-opbrengst.	-68
·	De precariobelasting valt lager uit dan begroot. Voor terrassen en uitstallingen hoefde het eerste half jaar niet betaald te worden. Verder is er terugloop op de markt en waren er minder standplaatsen bezet.	-40
·	Het aantal toeristische overnachtingen in 2021 was hoger dan verwacht bij het opstellen van de jaarrekening 2021. Dat leidt tot een voordeel bij de toeristenbelasting in 2022 van ongeveer € 53.000. De recreatiesector heeft ook over 2022 een uitstekend jaar achter de rug. Het aantal overnachtingen is hoger dan geraamd. Dit heeft geleid tot een hogere opbrengst toeristenbelasting (€ 72.000).	125



				-

Overhead

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	11.982	11.311	12.390	-1.079
Baten	119	119	261	142
Saldo	-11.863	-11.192	-12.129	-937

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten:			.
·	Het budget voor juridische advisering is overschreden als gevolg van het inhuren van deskundigen bij twee juridische procedures.	-105
·	Kosten van contractsbeëindiging met een softwareleverancier.	-110
·	In 2022 waren er veel meer vacatures dan voorheen en bovendien een aantal lastig in te vullen vacatures. Zoals gemeld in de voortgangsrapportage lukte het niet meer om alle vacatures zelfstandig in te vullen door de krapte op de arbeidsmarkt. Daardoor zijn vaker werving- en selectiebureaus ingezet. Daarnaast zijn er meer kosten gemaakt voor wervingsadvertenties, via diverse kanalen.	-114
·	De kosten met betrekking tot voormalig personeel zijn hoger uitgevallen dan begroot. De hieraan gerelateerde inkomsten gedekt door de verzekering zijn ook hoger dan begroot (zie onder de baten). Het saldo wordt gedekt door een onttrekking uit de reserve langdurig zieken/voormalig personeel.	-88
·	In 2022 is een inhaalslag gemaakt met de verplichte trainingen rond het omgaan met agressie en geweld. Ook is er een agressiebeleid opgesteld. Daarnaast zijn door een hoog ziekteverzuim en door een andere, meer preventieve inzet van arbodienstverlening meer kosten gemaakt.	-35
·	Een aantal ICT gerelateerde projecten is later gestart dan verwacht. Hierdoor zijn niet alle verwachte uitgaven gedaan in 2022. De projecten lopen door in 2023. Het resterende deel van het budget bedraagt € 163.000 en vloeit terug naar de ICT reserve om de ontwikkelingen in 2023 te kunnen bekostigen.	163
·	Er was een eenmalige besparing op de kosten van onderhoudscontracten voor automatisering door de vertraagde migratie van de ICT-infrastructuur naar het datacenter van de outsourcepartij (€ 35.000). Daarnaast is er een structurele verlaging van de onderhoudskosten voor programmatuur door outsourcing van infrastructurele programmatuur (€ 44.000). Deze besparingen komen ten gunste van de ICT reserve.	79
·	Het begrote budget voor aanschaf van de ICT middelen voor de raad is toegevoegd aan de ICT reserve. Hieruit zullen de komende jaren de kapitaallasten gedekt worden.	48
·	De kosten voor telefonie en internet zijn door de VNG aanbesteding in 2022 aanzienlijk gedaald.	47
·	Doordat er steeds minder fysieke post wordt verzonden en (hierdoor) ook minder kantoorartikelen, enveloppen en papier worden ingekocht, vallen de kosten van kantoorbenodigdheden lager uit dat begroot.	25
·	De directe personele kosten van de afdelingen Ruimte en Samenleving zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	-978
·	Voordeel kapitaallasten: in bijlage 2 is een totaalanalyse van de kapitaallasten opgenomen.	249
·	Door de coronacrisis zijn op dit programma uitgaven verantwoord die niet waren begroot. Deze extra uitgaven worden gedekt uit de ingestelde reserve of door de van het rijk ontvangen compensatie-uitkering. Die is verantwoord op programma algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf corona staat hiervan een totaalanalyse.	-297

Baten:			.
·	Inkomsten gerelateerd aan voormalig personeel zijn hoger uitgevallen dan begroot. De hieraan gerelateerde lasten zijn ook hoger dan begroot (zie onder de lasten). Het saldo wordt gedekt door de reserve langdurig zieken/voormalig personeel.	37
·	Er waren niet begrote ontvangsten voor de inzet van een medewerker van de gemeente bij het project vitale vakantieparken. Deze bate is meegenomen in de analyse van de salariskosten.	38
·	De directe personele kosten van diverse afdelingen zijn toegerekend aan de programma’s. Ten opzichte van de begroting is er een voordeel ontstaan. Het grootste onderdeel hiervan zijn de salariskosten. Een totaalanalyse van de salariskosten staat in bijlage 1.	62

Verplichte indicatoren

Verplichte indicatoren vanuit de regelgeving bij dit programma.

Indicator	2019	2020	2021	2022
Overheadkosten Begroot	12,5%	12,2%	10,7%	12,7%
De overheadkosten zoals begroot op taakveld 0.4 gedeeld door het totaal saldo van lasten (exclusief toevoegingen aan reserve).
Overheadkosten Werkelijk *	12,3%	11,5%	12,9%	13,5%
De overheadkosten zoals verantwoord op taakveld 0.4 gedeeld door het totaal saldo van lasten (exclusief toevoegingen aan reserve).

* voor nadere toelichting: zie de toelichting in programma 11 bij de indicatoren apparaatskosten en externe inhuur.

Resultaatbestemming

Bedragen x € 1.000
	Begroting 2022	Begroting 2022 na wijziging	Werkelijk 2022	Verschil 2022
Lasten	7.904	15.155	18.826	-3.671
Baten	11.240	16.787	18.005	1.218
Saldo	3.336	1.632	-821	-2.453

Onder de 'mutaties in de reserves' wordt weergegeven welke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn gedaan in de jaarrekening. Het betreffen toevoegingen en onttrekkingen die zijn opgenomen in de begroting of uitvoering zijn van bestaand beleid. In onderstaande analyse worden de grotere afwijkingen (> € 50.000) tussen de begrote en werkelijke toevoegingen en onttrekkingen vermeld. Met het vaststellen van de jaarstukken gaat de gemeenteraad akkoord met de afwijkingen in de toevoegingen en onttrekkingen.

Toelichting op mutaties in lasten en baten
	+ is een voordeel - is een nadeel bedragen in € 1.000

Lasten (toevoegingen aan reserves):			.
·	Vanuit het Rijk zijn financiële middelen ontvangen om problemen binnen de jeugdzorg aan te pakken (hervormingsagenda). Dit bedrag is in 2022 voor een groot deel nog niet besteed, de niet bestede middelen zijn (conform besluitvorming bij de vaststelling van de begroting 2023) toegevoegd aan de nieuwe reserve hervorming jeugdzorg/Wmo.	-2.033
·	Aan de reserve risico's sociaal domein is het (per saldo) voordelige resultaat op het sociaal domein toegevoegd. Dit resultaat is voornamelijk ontstaan door het voordeel in het kader van het financieel convenant voor de uitvoering van maatschappelijke opvang en beschermd wonen (MO/BW). Daarnaast zijn voordelen ontstaan bij de uitvoering van de Wmo en nadelen bij de uitvoering van de jeugdzorg. Zie voor een nadere specificatie en toelichting hierop de analyses in programma 1 en 3.	-891
·	Op een aantal plannen van de bouwgrondexploitatie konden winsten worden verantwoord; deze zijn conform het beleid toegevoegd aan de reserve bouwgrondexploitatie, waardoor dit geen invloed heeft op het saldo van de jaarrekening. Winsten worden niet op voorhand in de begroting geraamd, maar er is al wel rekening mee gehouden bij de bepaling van de noodzakelijke hoogte van de reserve bij de begroting. Zie programma 5.	-171
·	Omdat de facturatie van de kosten voor het aan- en afsluiten van openbare verlichting de afgelopen tijd te hoog is geweest, volgde een terugbetaling over in het verleden te veel betaalde kosten. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserve vervanging openbare verlichting en ingezet voor de vervanging van de openbare verlichting. Destijds was het te hoge tarief ook onttrokken aan deze reserve. Per saldo heeft dit geen invloed op het jaarrekeningresultaat van 2022.	-119
·	De kosten van het groot onderhoud van de wegen worden in de begroting opgenomen voor een gemiddeld bedrag van de kosten over twintig jaar. Het werkelijke onderhoud wordt uitgevoerd op basis van inspectie van de wegen en het bijdragen in projecten. Hierdoor zijn in sommige jaren de werkelijke kosten van het groot onderhoud lager dan het gemiddelde, in andere jaren hoger dan het gemiddelde. De afwijkingen van het gemiddelde bedrag worden verrekend met de reserve groot onderhoud wegen. Hierdoor ontstaat een gelijk blijvende last voor het onderhoud door de jaren heen. In 2022 zijn minder uitgaven gedaan dan gemiddeld, waardoor een toevoeging aan de reserve is gedaan.	-217
·	De toevoeging aan de reserve afval was niet begroot. Hiervoor zijn diverse oorzaken. De lasten voor afvalinzameling zijn lager uitgevallen dan geraamd. De vergoeding voor inzameling van PMD-afval is hoger dan verwacht. De opbrengst uit heffing was lager. Per saldo is een voordeel ontstaan, dat aan de reserve afval is toegevoegd.	-143
·	De bijdrage aan Lucrato voor de uitvoering van de WSW was in 2022 lager dan begroot. Het voordeel dat hierdoor is ontstaan, is samen met andere resultaten bij de uitvoering van het participatiebeleid, per saldo toegevoegd aan de reserve participatie.	-262
·	Door de extra inzet op dienstverlening om mensen met een uitkering naar werk te begeleiden, is het aantal mensen met een uitkering lager dan verwacht. Door deze daling zijn de kosten van de uitkeringen lager en ontstaat er een voordeel op de lasten. Het resultaat wordt toegevoegd aan de reserve BUIG. Dit heeft daardoor geen invloed op het saldo van de jaarrekening.	-575
·	De toevoeging aan de reserve bespaarde rente was in 2022, als gevolg van een andere technische boekingsgang, hoger dan begroot.	-59
·	Er zijn panden verkocht waarmee geen rekening was gehouden in de begroting. Het gerealiseerde voordeel wordt aan de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen toegevoegd. Deze toevoeging was evenmin begroot. Doordat het voordeel wordt toegevoegd aan de reserve, heeft dit geen invloed op het saldo van de jaarrekening.	-167
·	Voor het krediet dat de raad in 2022 beschikbaar heeft gesteld voor de uitgaven van huisvesting van vluchtelingen, asielzoekers, statushouders en andere doelgroepen, vindt het grootste deel van de uitgaven pas plaats na 2022. Om die reden is nog geen toevoeging gedaan aan de reserve dekking kapitaallasten. Daarnaast worden door het later dan gepland starten van projecten en door langere doorlooptijden (in de begroting) eenmalig beschikbare middelen later dan begroot toegevoegd aan de reserve dekking kapitaallasten. Hierdoor is de toevoeging aan de reserve dekking kapitaallasten lager dan begroot.	1.424
·	Een deel van de (incidentele) budgetten voor personeelskosten is niet uitgegeven in 2022. Als regel wordt dit niet bestede deel van het budget door middel van een reservering overgeheveld naar het volgende begrotingsjaar, zodat het daar kan worden ingezet voor personele knelpunten.	-61
·	Aan de reserve ICT zijn conform de gangbare werkwijze een aantal (per saldo) niet bestede budgetten toegevoegd, zodat deze beschikbaar blijven voor de geplande projecten en uitvoering van de ict werkzaamheden. Hierdoor is er een hogere toevoeging aan de reserve ict dan begroot.	-304

Baten (onttrekkingen aan reserves):
·	De gemeente draagt bij aan de investering voor de renovaties van kunst- en natuurgrasvelden om zo de accommodaties toekomstbestendig te maken. In verband met een subsidie voor het atletiekcomplex is een onttrekking gedaan van € 108.000 aan de reserve renovatie kunst- en natuurgrasvelden.	108
·	Uitgaven waarvan besloten is dat deze ten laste van de rijksmiddelen en (daarmee) ten laste van de nieuwe reserve hervorming jeugdzorg/Wmo komen, zijn aan deze reserve onttrokken.	109
·	Voor het krediet dat de raad in 2022 beschikbaar heeft gesteld voor de uitgaven van huisvesting van vluchtelingen, asielzoekers, statushouders en andere doelgroepen, vindt het grootste deel van de uitgaven pas plaats na 2022. Om die reden is nog geen onttrekking gedaan aan de ingestelde reserve huisvesting statushouders.	-1.625
·	In 2020 is gestart met het realiseren van ombuigingen binnen het sociaal domein. Om beleid te intensiveren, projecten op te starten en om tijd te overbruggen waren eenmalige middelen beschikbaar. De middelen ter overbrugging van het tekort behoefden niet ingezet te worden in 2022, waardoor de onttrekking aan de reserve risico's sociaal domein lager is.	-269
·	De afwikkeling van een juridische procedure heeft geleid tot een uitgave die niet was begroot. In de reserve bouwgrondexploitatie was voor het risico van deze procedure een reservering opgenomen. Dit bedrag is nu aan de reserve onttrokken.	1.185
·	Omdat de vervanging van de openbare verlichting cyclisch (op projectbasis) plaats vindt, fluctueren de jaarlijkse lasten hiervan. Doordat de uitgaven in 2022 lager waren dan het gemiddelde, is ook de dekking uit de reserve lager.	-144
·	Het verschil tussen de begrote en de werkelijke opbrengst rioolheffing leidt in 2022 tot een onttrekking aan de reserve riolering.	56
·	Door de extra inzet op dienstverlening om mensen met een uitkering naar werk te begeleiden, is het aantal mensen met een uitkering lager dan verwacht. Door deze daling zijn de kosten van de uitkeringen lager en ontstaat er een voordeel op de lasten. Daar staat tegenover dat er ook een nadeel is ontstaan in de baten (uitkering van het rijk), maar dit wordt ruimschoots gecompenseerd door het voordeel in de lasten. Het resultaat wordt per saldo toegevoegd aan de reserve BUIG en zodoende behoeft een begrote onttrekking aan de reserve niet plaats te vinden.	-350
·	De onttrekking aan de reserve minimabeleid is hoger dan begroot; dit wordt met name veroorzaakt doordat er voor is gekozen om de hogere bijstandsnorm van 130% te hanteren voor de compensatie van hogere energiekosten via de energietoeslag; de vergoeding van het rijk is gebaseerd op 120% van de bijstandsnorm. De meerkosten worden gedekt uit de reserve.	102
·	Omdat voor het krediet dat de raad beschikbaar heeft gesteld voor de uitgaven van huisvesting van vluchtelingen, asielzoekers, statushouders en andere doelgroepen geen financiële dekking aanwezig was, zijn deze voor het in 2022 verwachte deel boekhoudkundig (op begrotingsbasis) onttrokken aan de algemene reserve. In lijn met de besluitvorming door de raad komen de werkelijk gedane uitgaven in 2022 in de jaarrekening ten laste van het jaarrekeningresultaat, hiervoor is nog geen onttrekking aan de algemene reserve gedaan.	-375
·	In 2022 zijn de uitgaven die zijn gedaan in het kader van het beleidskader 'herstel- en stimuleringsagenda (corona)' onttrokken aan de hiervoor ingestelde reserve. Per saldo leiden de ontvangen compensatie van het rijk en de gedane uitgaven voor overbrugging en herstel tot een onttrekking aan de reserve herstel- en stimuleringsagenda.	2.175
·	Voor diverse investeringen uit het investeringsplan worden de kapitaallasten gedekt door een onttrekking aan de reserve kapitaallasten. Door het nog niet realiseren of afronden van (een deel van) deze investeringen, zijn nog geen kapitaallasten geboekt en daarom vindt ook nog geen dekking uit de reserve plaats. De kapitaallasten worden conform het financieel beleid voor het eerst geboekt in het jaar na afronding van de investering. Zie ook de analyse van de kapitaallasten (bijlage 2).	-322
·	De lasten met betrekking tot voormalig personeel zijn hoger uitgevallen dan begroot. De hieraan gerelateerde inkomsten (dekking door de verzekering) zijn ook hoger dan begroot. Daarnaast waren sommige geplande uitgaven uitgesteld of hadden een langere looptijd. Het saldo van (hogere) uitgaven en inkomsten wordt gedekt door een onttrekking aan de reserve langdurig zieken/voormalig personeel. Dit leidt tot een hogere onttrekking dan gepland aan deze reserve.	177
·	Omdat de uitgaven en investeringen die uit de reserve ICT worden gedekt, lager waren dan geraamd (bijvoorbeeld door het later starten of nog niet afronden van enkele projecten), is ook de dekking (onttrekking) uit de reserve ICT-investeringen lager.	-183

Overzicht van algemene dekkingsmiddelen

Verplichte indicatoren vanuit de regelgeving bij dit programma.

Indicator	2019	2020	2021	2022
Woonlasten éénpersoonshuishouden	602	605	609	676
Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.
Woonlasten meerpersoonshuishouden	679	689	679	746
Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.
WOZ-waarde woningen	290	314	325	356
De gemiddelde WOZ waarde van woningen in 1.000 euro.

Specificatie algemene dekkingsmiddelen

In de onderstaande tabel treft u het overzicht aan van de algemene dekkingsmiddelen. Deze inkomsten kenmerken zich door hun vrije bestedingsdoel. Voor de analyse van de belangrijkste verschillen wordt verwezen naar de financiële analyse algemene dekkingsmiddelen.

	Begroot 2022	Begroot 2022 na wijziging	Realisatie 2022
- Onroerende zaakbelastingen	6.252	6.252	6.184
- Precariobelasting	99	99	59
- Forensenbelasting	348	348	351
- Toeristenbelasting	794	794	919
- Opbrengst belastingen algemeen	-699	-699	-700
- Kosten	484	484	438
Subtotaal lokale heffingen	6.310	6.310	6.375
- Algemene uitkering	54.707	56.156	62.365
- Dividend uitkering	117	117	134
- Saldo financieringsfunctie	1.081	1.081	1.167
- Overige algemene dekkingsmiddelen	-90	-90	176
Totale algemene dekkingsmiddelen	62.125	63.574	70.217

Verschillen in optelling ontstaan door afronding.

Toelichting:

Lokale heffingen:
Betreft de heffingen waarvan de bestedingen niet wettelijk gebonden zijn. Voor meer informatie over de bruto-opbrengsten uit lokale heffingen wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen. De opbrengst algemeen omvat de teruggevorderde invorderingskosten, alsmede de uitgekeerde woonlastenverlichting. De kosten betreft de aan Tribuut betaalde bijdrage in verband met deze heffingen.

Algemene uitkering:
Het gepresenteerde bedrag voor de algemene uitkering is inclusief het budget Wmo en verrekeningen die betrekking hebben op voorgaande jaren.

Dividend:
Dividend wordt ontvangen van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en van waterbedrijf Vitens.

Saldo financieringsfunctie:
Onder het saldo van de financieringsfunctie wordt verstaan het saldo van (a) de betaalde rente over de aangegane leningen en over de aangetrokken middelen in rekening courant en (b) de ontvangen rente over de uitzettingen.

Overige algemene dekkingsmiddelen:
Dit is de toegerekende rente over de eigen financieringsmiddelen en overige niet aan de andere categorieën toe te rekenen algemene dekkingsmiddelen.

Overzicht aanwending post Onvoorzien

In de onderstaande tabel wordt de (eventuele) aanwending van het in de begroting opgenomen bedrag voor onvoorziene uitgaven verantwoord.

(bedragen in euro)	Bedrag
Begroting 2022	90.300
Begroting 2022 na wijziging	57.083
Besteding 2022	-
Saldo onvoorzien per einde boekjaar	57.083

Overzicht incidentele lasten en baten

bedragen in € 1.000	Incidentele lasten			Incidentele baten
	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie
	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie
1. Opgroeien in Epe	98	248	242	-	-	-
2. Actief in Epe	92	72	640	-	-	82
3. Zorg en Opvang	40	120	930	-	-	3.638
4. Leefbaar en veilig	-	44	-	-	-	-
5. Ruimte en wonen	522	693	4.992	61	61	2.694
6. Epe op orde	100	-	-	-	-	-
7. Duurzaamheid	-	-	145	-	-	145
8. Toezicht en handhaving	138	21	21	-	-	-
9. Bedrijvigheid	435	105	130	-	-	25
10. Weer aan het werk	-	131	2.120	-	-	-
11. Bestuur en Organisatie	-	-	988	-	-	347
Algemene dekkingsmiddelen	759	759	753	-	-	2.368
Overhead	1.421	633	595	-	-	-
Mutaties in reserves	7.166	14.486	17.668	9.599	15.526	16.564
Totaal	10.771	17.312	29.224	9.660	15.587	25.863

Uit het overzicht blijkt dat de in deze jaarrekening verantwoorde incidentele lasten hoger zijn dan de incidentele baten. Hieruit wordt geconcludeerd dat de structurele lasten worden gedekt door structurele baten en een deel van de incidentele lasten gedekt wordt uit structurele baten. Uitgaven en inkomsten die voortkomen uit Corona zijn bestempeld als structureel.

Toelichting incidentele bedragen in de realisatie > € 50.000:


Programma 1:
·	Jongeren op Gezond Gewicht € 52.000
·	Toegangsteam CJG extra capaciteit € 150.000

Programma 2:
·	Subsidie atletiekcomplex € 202.000
·	Sportakkoord 2020-2022 € 82.000
·	Vorming voorziening grafrechten KNIL veteranen € 293.000

Programma 3:
·	Opvang vluchtelingen Oekraïne; lasten € 825.000 en bijdrage Rijk € 3.573.000
·	Tijdelijke onderwijshuisvestiging ontheemden € 65.000

Programma 5:
·	Transitie Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging € 468.000
·	Afwikkeling juridische procedure € 2.500.000
·	Bouwgrondexploitatie; lasten € 1.962.000, opbrengsten € 2.299.000
·	Opbrengst verkoop panden € 395.000

Programma 7:
·	Regeling reductie energiegebruik € 145.000

Programma 9:
·	Stimulering recreatie en toerisme € 105.000

Programma 10:
·	Uitkering energietoeslag € 1.970.000
·	Nabetaling TOZO 2020 € 150.000

Programma 11:
·	Administratieve verwerking waardeoverdracht wethouderspensioen € 347.000
·	Vormen voorziening wachtgeld € 641.000

Algemene dekkingsmiddelen:
·	Teruggave precariobelasting (woonlastenverlichting) € 753.000
·	Bijdrage Rijk uitkering energietoeslag € 2.368.000, een deel hiervan is bestemd voor 2023

Overhead:
·	Bestuursadviseur communicatie € 60.000
·	Extra tijdelijke capaciteit Ruimte € 135.000
·	Extra tijdelijke capaciteit Leefbaar en Veilig € 125.000
·	Kosten contractsbeëindiging met softwareleverancier € 110.000

Mutaties in reserves (groter dan € 500.000):
·	Toevoeging aan de Reserve Huisvesting onderwijsvoorzieningen € 632.000
·	Onttrekking aan de Reserve Huisvesting onderwijsvoorzieningen € 1.011.000
·	Toevoeging aan de Reserve Risico's sociaal domein € 972.000
·	Onttrekking aan de Reserve Risico's sociaal domein € 1.559.000
·	Toevoeging aan de Reserve Hervorming Jeugdzorg/WMO € 2.033.000
·	Onttrekking aan de Reserve Participatie € 1.040.000
·	Toevoeging aan de Reserve BUIG € 607.000
·	Onttrekking aan de Reserve BUIG € 920.000
·	Toevoeging aan de Reserve Herstel- en stimuleringsagenda € 1.118.000
·	Onttrekking aan de Reserve Herstel- en stimuleringsagenda € 2.361.000
·	Toevoeging aan de Reserve Dekking kapitaallasten € 1.922.000
·	Onttrekking aan de Reserve Restantbudgetten 2021 € 2.789.000
·	Toevoeging aan de Reserve Restantbudgetten 2022 € 4.403.000
·	Toevoeging aan de Reserve ICT investeringen € 674.000
·	Onttrekking aan de Reserve ICT investeringen € 831.000
·	Toevoeging aan de Reserve Eenmalige dekkingsmiddelen € 3.761.000
·	Onttrekking aan de Reserve Eenmalige dekkingsmiddelen € 4.380.000
·	Onttrekking aan de Reserve Bouwgrondexploitatie € 1.288.000

Overzicht van structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Dit overzicht ondersteunt bij de bepaling en de beoordeling van het structurele evenwicht voor 2022.

	Structurele toevoeging			Structurele onttrekking
Bedragen in € 1.000	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie
	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie	Begroting	Begroting na wijziging	Realisatie
ICT investeringen	210	140	524	529	600	646
Vervanging openbare verlichting	275	275	394	-	-	-
Vervanging bruggen	71	71	73	-	-	-
Onderhoud Abri's	9	9	2	-	-	-
Aflossing achtergestelde lening Vitens	40	40	40	40	40	40
Verkoop aandelen VNB	20	20	20	78	78	78
Aflossing achtergestelde lening Nuon	32	32	32	32	32	32
Egalisatie winstuitkering Nuon	8	8	8	54	54	54
Overdracht RGV fietspaden	-	-	-	47	47	47
Meubilair gymlokalen	22	22	22	21	21	25
Participatie	-	-	-	26	26	26
Huisvesting onderwijsvoorziening	-	-	-	26	26	27
Starterslening	52	52	42	7	7	7
Dekking kapitaallasten	-	-	-	782	765	460
Totaal	739	669	1.157	1.642	1.696	1.442

Bezoldiging topfunctionarissen

De Wet Normering Topinkomens (WNT) stelt een maximum aan de bezoldiging van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector.
De toegekende bezoldigingen liggen onder de bezoldigingsnorm.

Gegevens 2022	B. Marinussen	C. Kats	D. Kattenberg
Functiegegevens:	Gemeentesecretaris a.i.	Gemeentesecretaris	Griffier
Aanvang en einde dienstverband	1-3 t/m 31-12	1-1 t/m 15-2	1-1 t/m 31-12
Omvang dienstverband (in fte)	0,89	1	0,89
Dienstbetrekking	nee	ja	ja
Bezoldiging 2022:
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen		15.423	85.848
Beloningen betaalbaar op termijn		2.592	15.072
Subtotaal		18.016	100.920
Individueel toepasselijk WNT-maximum
Onverschuldigd betaald bedrag		n.v.t.	n.v.t.
Totale bezoldiging 2022:		18.016	100.920

Motivering indien overschrijding		n.v.t.	n.v.t.
Toelichting vordering onverschuldigde betaling		n.v.t.	n.v.t.


Gegevens 2021
Aanvang en einde dienstverband	nvt	1/1 - 31/12	1-1 t/m 31-12
Omvang dienstverband (in fte)		1	0,89
Dienstbetrekking		ja	ja
Bezoldiging 2021:
Beloning	nvt	109.232	81.364
Beloningen betaalbaar op termijn		20.654	14.602
Subtotaal		129.886	95.966
Toepasselijk WNT-maximum		209.000	186.010
Onverschuldigd betaald bedrag		n.v.t.	n.v.t.
Totale bezoldiging 2021:		129.886	95.966



1b. Leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking in de periode kalendermaand 1 t/m 12
Bedragen x € 1
Functiegegevens	Gemeentesecretaris a.i. B. Marinussen
Kalenderjaar	2022	2021	2020
Periode functievervulling in het kalenderjaar (aanvang - einde)	1-3 t/m 31-12
Aantal kalendermaanden functievervulling in het kalenderjaar	10	-	-
Omvang van het dienstverband in uren per kalenderjaar	1.073

Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum
Maximum uurtarief in het kalenderjaar	206	199	193
Maxima op basis van de normbedragen per maand	258.400	-	-
Individueel toepasselijk maximum gehele periode kalendermaand 1 t/m 12	221.038

Bezoldiging (alle bedragen exclusief btw)
Werkelijk uurtarief lager dan het (gemiddeld) maximum uurtarief?	Ja
Bezoldiging in de betreffende periode	150.150	-	-
Totale bezoldiging gehele periode kalendermaand 1 t/m 12	150.150
(-/-) Onverschuldigd betaald bedrag en nog niet terugontvangen bedrag	-
Totale bezoldiging, exclusief BTW	150.150

Het bedrag van de overschrijding en de reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan	n.v.t.
Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling	n.v.t.

Gerealiseerde baten en lasten per taakveld

Programma / taakvelden		Baten	Lasten	Saldo
Programma 1: Opgroeien in Epe		1.207	14.837	-13.630
4.1	Openbaar basisonderwijs	317	672	-355
4.2	Onderwijshuisvesting	30	1.333	-1.303
4.3	Onderwijsbeleid en leerling zaken	842	2.115	-1.274
5.7	Openbaar groen en (openlucht) recreatie	-	105	-105
6.1	Samenkracht en burgerparticipatie	19	796	-777
6.2	Wijkteams	-	968	-968
6.72	Maatwerkdienstverlening 18-	-	7.339	-7.339
6.82	Geëscaleerde zorg 18-	-	594	-594
7.1	Volksgezondheid	-	915	-915
Programma 2: Actief in Epe		428	4.842	-4.414
5.1	Sportbeleid en activering	82	294	-212
5.2	Sportaccommodaties	174	1.772	-1.598
5.3