Jaarverslag

Het programma omvat de onderwerpen onderwijs en jeugd in brede zin. Het laatste betreft jeugdzorg (jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering) en de welzijnsaspecten zoals peuterspeelzaal-werk, voor- en vroegschoolse educatie, jeugd- en jongerenwerk, jeugdgezondheidszorg.

De voorzieningen gericht op de jeugd maken ook deel uit van het basisaanbod aan voorzieningen waar in programma 2 “Actief in Epe” aandacht aan wordt gegeven. Er bestaat een relatie met de programma’s 3 “Zorg en opvang” (jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning) en 4 “Leefbaar en veilig” (integrale veiligheid: thema “Jeugd en veiligheid”).

Strategische doelen:

1. Het voorkomen van achterstanden bij jeugdigen.
2. Bevorderen kwaliteit jeugd- en onderwijsvoorzieningen.

Het programma omvat de onderwerpen welzijn (o.a. sociaal cultureel werk incl. ouderen- en minderhedenwerk, opbouwwerk, vrijwilligerswerk), sport en cultuur (o.a. bibliotheek, kunstzinnige vorming, amateuristische kunstbeoefening). Daarnaast valt ook het onderwerp accommodaties op de voornoemde terreinen onder dit programma.

De onderwerpen welzijn, sport en cultuur vormen de kern voor het te realiseren basisaanbod aan voorzieningen zoals opgenomen in het lokaal sociaal beleid. De voorzieningen gericht op jeugd (0–18 jaar) vallen binnen programma 1 “Opgroeien in Epe”.

Dit programma draagt in belangrijke mate bij aan de leefbaarheid in de dorpen en wijken (inzet van voorzieningen, aandacht voor ontmoeting, tegengaan overlast en criminaliteit, kwaliteit van de woonomgeving). Er bestaat een relatie hierbij met de programma’s 3 “Zorg en opvang” (maatschappelijke ondersteuning), 4 “Leefbaar en veilig” (veilige leefomgeving) en 6 “Epe op orde (openbare ruimte).

Strategische doelen:

1. Het vergroten van maatschappelijke participatie van inwoners.
2. Realiseren van een evenwichtig over de kernen gespreide sociale infrastructuur met activiteiten, voorzieningen en accommodaties.

Het programma omvat de onderwerpen gezondheids-, verslavings- en ouderenzorg. Tevens valt hieronder het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking en het bieden van maatschappelijke opvang (prestatievelden in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning), het algemeen maatschappelijk werk en integratie/inburgering van nieuwkomers/oudkomers.

Het programma richt zich met name op groepen inwoners uit de samenleving die kwetsbaar zijn als gevolg van verschillende soorten van achterstand (lokaal sociaal beleid). Kernbegrippen zijn daarbij bevorderen zelfredzaamheid en participatie. Er bestaat een relatie met de programma’s 2 “Actief in Epe” (welzijnsvoorzieningen), 4 “Leefbaar en veilig” (leefbaarheid) en 10 “Weer aan het werk” (bevordering arbeidsparticipatie).

Strategische doelen:

1. Bevorderen van een zelfstandige leefwijze voor mensen met een beperking.
2. Realiseren van goede zorg en ondersteuning.

Het programma omvat de onderwerpen brandweer, politie, criminaliteit en overlast, crisisbeheersing/ rampenbestrijding, leefbare en veilige leefomgeving. Het programma geeft invulling aan de brede begrippen van leefbaar en veiligheid. Het onderwerp integrale veiligheid valt ook onder dit programma. Er bestaat een relatie met de programma’s 1 “Opgroeien in Epe”, 2 “Actief in Epe”, 3 “Zorg en Opvang” en 6 “Epe op orde”. Verder is er een relatie met programma 8 “Toezicht en handhaving”. Daar vindt de uitvoering plaats van de diverse leefbaarheids- en veiligheidsaspecten.

Strategische doelen:

1. Bevorderen van een leefbare en veilige woon- en leefomgeving.
2. Bevorderen van bijdragen van bewoners aan de leefbaarheid in de kernen en wijken.
3. Bevorderen van een goede, geoefende organisatie die snel en adequaat kan optreden bij een calamiteit of ramp

Het programma omvat de onderwerpen ruimtelijke ordening, grond- en woningexploitatie, bouw- en woningtoezicht en volkshuisvesting. Het onderdeel bouw- en woningtoezicht heeft een uitvoerend karakter. De activiteiten voor woningexploitatie zijn erg beperkt.

Strategische doelen:

1. Bevorderen van de ruimtelijke kwaliteit om een goed woon-, werk- en leefklimaat te ondersteunen.
2. Bevorderen van een diversiteit aan woonaanbod om de leefbaarheid in de dorpen op peil te houden voor jong en oud.
3. Behouden van het in de gemeente aanwezige cultuur- en natuurhistorisch erfgoed. 
4. Beheerste en duurzame ontwikkeling van het buitengebied.

Het programma omvat de onderwerpen betreffende het beheer en onderhoud van dat deel van de openbare ruimte dat kan worden beschreven als de bovengrondse infrastructuur en toebehoren.
Het gaat dan om de zorg dat de wegen en pleinen, woonstraten en -erven hun functie adequaat kunnen blijven vervullen.

Strategische doelen:

1. Bevorderen van een leefomgeving (openbare ruimte) die schoon en heel is.
2. Bevorderen van een duurzaam toegankelijk en aantrekkelijk openbaar gebied.

Het programma omvat de zorg voor het milieu. De belangrijkste onderwerpen uit het programma zijn milieu, afvalverwijdering en de afvoer van (overtollig) regenwater en afvalwater.

Strategische doelen:

1. Bevorderen van een duurzame en gezonde ontwikkeling van de leefomgeving voor nu en toekomstige generaties.
2. Stimuleren lokale initiatieven voor duurzaamheidsontwikkeling.

Het programma omvat de onderwerpen vergunningverlening, controle op uitvoering en handhaving van wet- en regelgeving en de algemene plaatselijke verordening. Er bestaat een relatie met programma 4 “Leefbaar en veilig”.

Strategische doel:

1. Versterken van handhaving en toezicht

Het programma omvat de onderwerpen lokale economie (waaronder werkgelegenheid, bedrijfsterreinen, agrarische aangelegenheden, recreatie en toerisme. De gemeentelijke rol is voorwaardenscheppend (vestigingsmogelijkheden voor bedrijven, goede ontsluiting en bereikbaarheid, goed beheer van de openbare ruimte) en faciliterend (informatievoorziening, dienstverlening). Er bestaat een relatie met programma 5 “Ruimte en wonen” (economische aspecten in planontwikkeling en bestemmingsplannen.

Strategische doelen:

1. Versterken lokale economie.
2. Vergroten van de aantrekkelijkheid van de gemeente Epe op het terrein van recreatie en toerisme.

Het programma omvat de onderwerpen die samenhangen met de uitvoering van de Participatiewet. De uitvoeringspraktijk is neergelegd in verordeningen. Er bestaat een relatie met programma 3 “Zorg en opvang” (bevorderen zelfredzaamheid).

Strategische doelen:

1. Vergroten van maatschappelijke participatie van mensen zonder werk.
2. Verminderen van de schuldenproblematiek van Eper inwoners.
3. Verminderen van armoede bij ouderen en gezinnen met een minimuminkomen.

Het programma omvat de onderwerpen algemeen bestuur, personeel, informatievoorziening, organisatie, financiën, huisvesting, juridische zaken, communicatie en andere bedrijfsmiddelen zoals post, repro en facilitaire zaken.

Strategische doelen:

1. Ontwikkelen van een klantgerichte organisatie die gericht is op een snelle, correcte en integere dienstverlening.
2. Ontwikkelen van een op de samenleving gerichte organisatie die de dialoog aangaat met burgers en flexibel en slagvaardig inspeelt op ontwikkelingen en behoeftes.
3. Ontwikkelen van een organisatie waarbij het resultaat voorop staat en alles draait om het willen bereiken van de afgesproken doelen met een efficiënte en rechtmatige inzet van middelen.

De paragraaf lokale heffingen beschrijft het beleid en de uitvoering daarvan ten aanzien van de lokale heffingen en de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ).

Naast landelijke regelgeving is het gemeentelijk beleid vastgelegd in onderstaande documenten. 

• belastingverordeningen 
• tarieventabel 2021 
• collegeprogramma 2018-2022 
• regeling kwijtschelding gemeentelijke belastingen 
• beleid arrangementen toeristenbelasting 

Tribuut heeft uitvoeringsbeleid vastgelegd in de volgende documenten:

• Uitvoeringsregeling gemeentelijke belastingen
• Leidraad invordering
• Incassoreglement
• Regeling elektronisch berichtenverkeer
• Beleidsregels hoorzittingen en proceskosten
• Beleidsregels voor het aanwijzen van een belastingplichtige of belanghebbende
• Beleidsregels fiscaal bestuurlijke boeten

Algemeen
Tribuut belastingsamenwerking heeft de belastingen en WOZ uitgevoerd. De coronamaatregelen hebben wederom flinke impact gehad op de uitvoering.  Voor bedrijven heeft Tribuut op verzoek bijzonder uitstel van betaling verleend, gevolgd door maatwerkafspraken over betalingsregelingen. Hieronder wordt per specifieke taak een korte verantwoording gegeven. In het overzicht algemene dekkingsmiddelen zijn de bedragen van de geraamde en gerealiseerde belastingopbrengsten tegen elkaar afgezet.  

Wet waardering onroerende zaken
In februari zijn de WOZ-waarden bekend gemaakt. In 96% van de gevallen is geen bezwaar gemaakt tegen de waarde. Het algemeen oordeel van de Waarderingskamer over de uitvoering van de WOZ was voldoende. Tribuut werkt planmatig aan verbeteringen om eind 2021 als algemeen oordeel 'goed' te krijgen. Dat is in 2021 nog niet gelukt, mede omdat de Waarderingskamer steeds strengere eisen stelt aan de uitvoering. In een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met Tribuut zal  deze norm opnieuw afgewogen tegen de daarmee samenhangende (extra) lasten.

Onroerende-zaakbelastingen
De WOZ-waarde is de grondslag voor dit algemene dekkingsmiddel. Bij de niet-woningen blijft de opbrengst wat achter bij de raming.  Dit heeft te maken met autonome lagere waarde-ontwikkelingen.

Reinigingsheffingen
Deze heffingen dekken de kosten voor het inzamelen en verwerken van huisvuil en daarmee vergelijkbaar bedrijfsafval. Uitgangspunt is een kostendekkende heffing. 2021 was het eerste jaar waarin het vastrechtdeel van diftar in rekening is gebracht. Het variabele deel dat afhankelijk is van het aantal ledigingen of inworpen wordt wel in 2021 verantwoord, maar is met de aanslagoplegging in 2022 bij de inwoners en bedrijven in rekening worden gebracht. Het aantal malen dat inwoners gebruik hebben gemaakt van de vuilophaaldienst ligt hoger dan geraamd. Voor een aantal gevallen waarin sprake was van een extreem hoog aantal inworpen in de ondergrondse container heeft het college de hardheidsclausule toegepast. Dit is verwerkt in de jaarrekening. De lasten zijn ook wat hoger en de vergoeding voor kunststof valt hoger uit dan geraamd.  Er resteert een exploitatieoverschot van € 156.000. Dit bedrag wordt in de egalisatiereserve gestort.

Bedragen x € 1.000

Rioolheffingen
Samen met het rioolaanleggeld dekken de rioolheffingen de kosten die verbonden zijn aan de watertaken van de gemeente. In onderstaand overzicht zijn de geraamde en gerealiseerde lasten en baten. opgenomen Vanwege boekhoudvoorschriften worden lasten en baten bij deze heffing gescheiden verwerkt in reserves en voorzieningen. Het nadeel van € 15.000 bij de baten wordt aan de reserve riolering onttrokken. Het voordeel op de lasten van € 135.000 is aan de voorziening riolering toegevoegd.

Bedragen x € 1.000

Hondenbelasting
Deze belasting dekt  de kosten van voorzieningen voor hondenbezitters binnen de bebouwde kom. Het buitengebied is daarom vrijgesteld. Deze belasting is met ingang van 2022 afgeschaft. Hieronder het overzicht van gerealiseerde lasten en baten. Het exploitatietekort van € 3.000 wordt aan de reserve hondenbelasting onttrokken.

Bedragen x € 1.000

Forensenbelasting
Dit betreft de belastingheffing op (tweede) woningen van mensen die niet in Epe wonen. De opbrengst is een inschatting, omdat de aanslagen na afloop van het jaar worden opgelegd. De verwachte opbrengst valt € 27.000 hoger uit dan geraamd als gevolg van autonoom hogere waarde van de objecten en als gevolg van aanslagen die zijn opgelegd over eerdere jaren .

Toeristenbelasting
In 2021 is besloten tot een andere systematiek voor de heffing van toeristenbelasting. De recreatiesector is daarbij betrokken geweest. De nieuwe systematiek gaat in per 2022 en heeft dus geen invloed op de opbrengst in 2021. De recreatiesector heeft in 2021 een uitstekend jaar gehad. Er waren meer overnachtingen dan geraamd. Dit heeft geleid tot een extra opbrengst van € 62.000.

Precariobelasting
Dit is de belasting op voorwerpen op, onder of boven gemeentegrond. In de loop van 2021 heeft de raad besloten om het tarief voor terrassen en uitstallingen voor heel 2021 op € 0 te zetten vanwege de coronamaatregelen. Verder valt de opbrengst lager uit doordat sommige marktkooplieden vanwege de coronamaatregelen hun marktplaats tijdelijk niet hebben ingenomen. De opbrengst op kabels en leidingen over 2021 staat onherroepelijk vast en is conform eerdere besluitvorming in de reserve huisvesting onderwijsvoorzieningen gestort.

Begraafrechten
Met deze heffing zijn de kosten van de gemeentelijke begraafplaatsen gedekt. Er is een egalisatievoorziening waaruit de onderhoudskosten worden gedekt van in het verleden afgekochte graven. Hieronder het overzicht van gerealiseerde lasten en baten. In 2021 zijn er meer baten uit de heffing gerealiseerd dan begroot. Het exploitatieoverschot van  € 202.000 is in de voorziening begraven gestort en is nodig om in de toekomst de kosten te dekken van graven die nu zijn uitgegeven of verlengd.

Bedragen x € 1.000

Leges
De opbrengst Wabo valt € 539.000 hoger uit dan geraamd. Er zijn meer en meer grote bouwprojecten aangevraagd.  Bij de waboleges is het tarief afhankelijk van de bouwkosten. Daar is gemiddeld genomen sprake van 'subsidiëring' van dure bouwwerken aan goedkope bouwwerken. Een deel van de opbrengst wordt conform bestaand beleid in de reserve gestort om daarmee in de toekomst (tijdelijk) de verwachte hogere lasten als gevolg van de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging bouwen te kunnen dekken.

Bij de overige legesproducten is geen sprake van beleid om te subsidiëren tussen producten. Hieronder is de begrote en gerealiseerde kostendekking per product weergegeven. De legesverordening was in het geheel voor 113% kostendekkend. 

Bij de toepasselijke heffingen zijn de lasten-batenoverzichten en specifieke beleidsuitgangspunten vermeld. Naast de lasten die direct uit de taakvelden zijn af te leiden, zijn overheadkosten en btw toegerekend. De methodiek hiervoor is vastgelegd in de Financiële verordening 2017. 

Van rioolheffing voor gebruikers en afvalstoffenheffing is onder voorwaarden kwijtschelding mogelijk. Er is € 125.000 aan belastingschuld kwijtgescholden. Dit is € 26.000 minder dan geraamd.  Bij ruim 400 huishoudens is de belastingschuld (gedeeltelijk) kwijtgescholden. In ruim twee derde van deze gevallen was daarvoor geen aanvraag nodig en kon geautomatiseerd kwijtschelding worden verleend. 

De gemiddelde woonlasten voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning bedroegen in 2021 € 679 (bron: COELO). Dit is inclusief de € 50 woonlastenverlichting. Epe behoorde hiermee tot de 30 goedkoopste gemeenten van Nederland qua woonlasten.

Effecten van de Covid-19 uitbraak:

Sinds het voorjaar van 2020 zijn we geconfronteerd met het COVID-19 virus. Dat heeft op wereldwijde schaal grote gevolgen en daarmee ook voor de Nederlandse samenleving, de burgers en bedrijven in onze gemeente en de gemeentelijke organisatie. De coronacrisis die ontstaan is als gevolg van het virus, heeft een grote impact op de samenleving gehad, ook in 2021. De coronacrisis trof de zorg, de economie en het maatschappelijk leven en leidde tot tal van ongewenste maatschappelijke effecten. Diverse partijen, inwoners en gemeente hebben een rol in het beperken dan wel tegengaan van die ongewenste maatschappelijke effecten. Voor de gemeente geldt de vraag waar zij zich in de bestrijding van die ongewenste effecten op richt. 

In de coronacrisis zijn drie fases te onderscheiden: acuut, overbrugging en herstel/stimuleren. De eerste acute fase vanaf maart 2020, waarin direct handelen centraal stond, is inmiddels afgerond. We bevonden ons in 2021 in de overbruggingsfase. Het accent lag in deze fase op het aanpassen aan de nieuwe situatie met de beperkende corona-maatregelen. Na deze fase gaat de herstel- en stimuleringsfase meer naar maatregelen gericht op opbouw en stimuleren als gevolg van de economische recessie die uit de coronacrisis volgt. Gemeenten hebben in 2021 te maken gekregen met stijgende kosten en daling van verschillende inkomsten

Een verdere toelichting is te vinden in Paragraaf 10: Covid-19.

Algemeen

Risicobeheersing wordt in de gemeente Epe procesmatig uitgevoerd in een risicomanagement proces. Het risicomanagement proces is een systematisch en cyclisch proces om risico’s te identificeren, te analyseren en te beoordelen, op basis hiervan maatregelen te nemen (beheersing) en die te evalueren.

Door de gekozen manier van beheersen van een bepaald risico kan er een restrisico voor de organisatie overblijven. Op het moment dat een risico manifest wordt is het uitgangspunt van de gemeente Epe dat er middelen beschikbaar zijn binnen de organisatie zodat de (financiële) gevolgen van het risico geen invloed hebben op de normale bedrijfsvoering. Ofwel restrisico’s dienen opgevangen te worden binnen de normale bedrijfsvoering en hebben daarop geen invloed. Gezien de toename van de onzekerheden is (de norm voor) de algemene reserve verhoogd naar € 2,5 mln. waardoor het eigen vermogen en de weerstandscapaciteit van de gemeente zijn versterkt.

De relatie tussen de beschikbare middelen (ook wel weerstandscapaciteit genoemd) en de restrisico’s wordt het weerstandsvermogen genoemd. Nader uitgewerkt is het weerstandsvermogen de relatie tussen:

1. Weerstandscapaciteit: Dit zijn de middelen en mogelijkheden die de gemeente in staat stelt om financiële tegenvallers op te vangen.
2. Risico’s: Dit zijn de restrisico’s die van materiële betekenis zijn in relatie tot de financiële positie van de gemeente.

Schematisch ziet dat er als volgt uit:

In februari 2018 heeft de gemeenteraad van Epe de nota risicomanagement en weerstandsvermogen vastgesteld. In deze nota is het risicomanagementproces vastgelegd en de kaders aangegeven voor de uitvoering van het risicomanagement en het weerstandsvermogen.

De volgende randvoorwaarden zijn vastgelegd:

1. Het risicomanagement wordt procesmatig en conform de standaarden in de nota risicomanagement en weerstandsvermogen uitgevoerd.
2. De risico’s waarbij het financiële effect op de bedrijfsvoering Groot tot Zeer groot is en de kans daarop ook Groot tot Zeer groot is, worden (in de regel) maatregelen getroffen voor het restrisico in de vorm van een voorziening, bestemmingsreserves of (structurele) stelpost(en) in de begroting.
3. De weerstandscapaciteit wordt gevormd uit het saldo van de algemene reserve, de begrotingsruimte of het rekeningresultaat en het bedrag voor onvoorzien.
4. De ratio voor het weerstandsvermogen is minimaal voldoende (groter dan 1).
5. De verhouding algemene reserve in relatie tot de benodigde weerstandscapaciteit is minimaal voldoende (groter dan 1).

De gekwantificeerde risico’s afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit laat het volgende beeld zien:

Gerekend in ratio’s wordt de weerstandscapaciteit ultimo 2021 als volgt weergegeven:

1. Algemene reserve in relatie tot de risico’s:       3,4
2. Weerstandscapaciteit in relatie tot risico’s:     5,9

De stand van de algemene reserve bedraagt € 2,7 miljoen.  De ratio weerstandscapaciteit in relatie tot de risico’s (5,9) is uitstekend.

De gemeente is op basis van de regelgeving (BBV) verplicht een vijftal kengetallen in de begroting op te nemen. Deze geven een inzicht in de financiële positie van de gemeente. In de onderstaande tabel worden deze kengetallen weergegeven.

In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen wordt het beleidskader over het onderhoud van kapitaalgoederen weergegeven. De belangrijkste criteria in het beleidskader zijn “schoon, heel en veilig”, waarbij het gekozen uitgangspunt de gewenste kwaliteit in verhouding tot de beschikbare middelen is. De kwaliteit en het onderhoud van de kapitaalgoederen is bepalend voor het voorzieningenniveau en de daarmee samenhangende jaarlijkse lasten. Omdat met het onderhoud van de kapitaalgoederen een aanzienlijk deel van de rekening is gemoeid, is een goed overzicht van belang voor het inzicht in de financiële positie van de gemeente. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geeft, net als de andere paragrafen, een dwarsdoorsnede van de rekening omdat de kosten van het onderhoud van de kapitaalgoederen over verschillende programma’s is verspreid.

Het beleid van de gemeente Epe voor het onderhoud van de kapitaalgoederen is vastgelegd in de onderstaande beleidsplannen.

• Wegenbeleidsplan
• Gemeentelijk Watertakenplan
• Groenstructuurplan / Bomenbeleidsplan             
• Beleidsplan Openbare Verlichting 
• Beleidsplan Civiele Kunstwerken
• Beleidsplan gemeentelijke begraafplaatsen /Beheervisie begraafplaatsen
• MJOP gebouwen

Hieronder wordt – per gemeentelijk kapitaalgoed – aangegeven wat de stand van zaken is met betrekking tot de uitvoering van het beleid, welke relevante ontwikkelingen er spelen, of er noodzaak is voor bijstelling van het beleid, de financiële consequenties van het beleid en de vertaling ervan in de rekening.

Financiële vertaling van het onderhoud in de jaarrekening (bedragen in € 1.000):

De paragraaf financiering heeft tot doel inzicht te verschaffen in de activiteiten die zich richten op het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële stromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s, ofwel: treasury.

Het beleid ten aanzien van de treasuryfunctie is vastgelegd in het Treasurystatuut (2014)

In de wet zijn bepalingen opgenomen over het maximale toegestane EMU-saldo van de overheid en eventuele mogelijke sancties bij overschrijding van de deze norm. In het bestuurlijk overleg tussen rijk en de decentrale overheden van 23 mei 2018 is afgesproken dat de EMU-tekortnorm voor 2019-2022 wordt vastgesteld op –0,4 % van het bruto binnenlands product (bbp).

Ontwikkeling EMU-saldo decentrale overheden (percentage van het bruto binnenlands product)

In 2016, 2017 en 2018 was het werkelijke EMU-saldo van de decentrale overheden lager dan de tekort norm. Voor de jaren 2019 t/m 2020 is het werkelijk emu-saldo hoger dan de tekortnorm. (bron is de bijlage bij het financieel jaarverslag van het rijk)

Op basis van ramingen van het Centraal Planbureau wordt  verwacht dat de decentrale overheden vanaf 2021  weer binnen de afgesproken norm blijven van het financieel akkoord blijven.

Het financieren met kortlopende leningen en de tijdelijke uitzettingen heeft binnen de kaders van het treasurystatuut plaatsgevonden.

De paragraaf bedrijfsvoering heeft tot doel inzicht te geven in de beleidsvoornemens op het gebied van de bedrijfsvoering en de ontwikkeling van de organisatie. Een goede bedrijfsvoering is een randvoorwaarde voor een succesvolle uitvoering van de primaire processen en ontwikkelingen zoals gebiedsgericht werken en de omgevingswet. Onder bedrijfsvoering wordt verstaan: personeel en organisatie, informatievoorziening en automatisering, financiën, huisvesting (incl. facilitaire zaken), interne communicatie en juridische zaken (PIOFHA-JC).

Het beleidskader voor de inrichting van de organisatie en de bedrijfsvoering is door het college vastgesteld in de volgende documenten:

• Organisatiebesluit
• Mandaatregister
• Financiële verordening 2017

De kaders en de ambitie voor de ontwikkeling van de organisatie zijn vastgelegd in de visiedocumenten:

• Epe regisserende gemeente
• Toekomstvisie Epe 2030
• Dienstverleningsvisie
• Programmaplan Sterk Werk

Net als veel andere gemeenten staat Epe voor een grote opgave: de samenleving verandert snel en er wordt van overheidsorganisaties een andere rol invulling gevraagd. Waar we voorheen vaak de bepaler waren, hebben we steeds vaker de rol van medespeler. Dat vraagt nogal wat. Van de raad, het college en het ambtelijk apparaat. Voor iedereen heeft dit gevolgen.

Ook in Epe heeft deze ontwikkeling geleid tot een politieke ambitie om de organisatie en werkwijze hierop in te richten. ‘We streven naar een ondernemende, op netwerken en samenwerking gerichte organisatie, die als vanzelfsprekend in verbinding staat met ‘buiten’. De kernwaarden onderscheidend, duurzaam, verbindend en verrassend staan hierin voorop.

Om invulling te geven aan de visie op de organisatie is er in 2021 ingezet op de volgende onderdelen.

De activiteiten en projecten die nodig zijn om de gemeentelijke organisatie sterk en toekomstbestendig te maken zijn samengebundeld in het programma Sterk Werk. Het programma is een meerjarig traject, eindigt in 2021 en is georganiseerd in drie aandachtsgebieden: Sterke Werknemers, Sterke Werkwijze en Sterke Werkomgeving.

Corona heeft een enorme impact gehad op de manier waarop we met elkaar en met onze inwoners, instellingen en bedrijven samen werken. In 2020 en 2021 hebben we het grootste gedeelte van onze tijd op afstand, digitaal met elkaar samengewerkt. Dat was een uitkomst gezien de pandemie, maar heeft ook zijn sporen nagelaten. Fysiek overleg, ontmoeten en samenwerken leidt in veel gevallen tot hogere productiviteit, hogere kwaliteit en tot betere relaties. Essentiële ingrediënten om een hoge kwaliteit dienstverlening te realiseren. Tegelijkertijd zien we dat de nieuwe digitale instrumenten ook voordelen hebben. De optimale mix van inzet van digitale instrumenten gecombineerd met onze inzet op Sterke Werknemers, Sterke Werkwijzen en onze Sterke Werkomgeving, bieden kansen om onze dienstverlening op een hoger niveau te krijgen. In de perspectiefnota van 2021 is deze ontwikkeling genoemd waarbij ook de intensivering van de klantvraag is betrokken. Deze intensivering is zowel kwantitatief als kwalitatief. Er zijn significant meer (aan)vragen en de vragen zijn complexer van aard. Om deze ontwikkelingen effectief en efficiënt in onze bedrijfsvoering op te nemen, heeft de raad hier grotendeels incidentele middelen voor gegeven bij de begrotingsbehandeling 2022-2025. We zijn in 2021 gestart met een doorontwikkeling van onze organisatie voortbouwend op het programma Sterk Werk, aangevuld met de inzichten en middelen die we hebben gekregen in 2021. 2022 staat in het teken van deze doorontwikkeling.

Vorig jaar is er meer ingehuurd dan in de vorige jaren. We hebben vorig jaar te maken gehad met een aantal factoren wat maakt dat de externe inhuur noodzakelijk was:

1. Krapte op de arbeidsmarkt wat maakt dat vacatures moeilijk in te vullen zijn. De doorlooptijd van vacatures is lang, waardoor er ingehuurd moet worden om het werk door te laten gaan.
2. Stijging in de klantvraag, wat opgevangen moet worden door tijdelijke medewerkers (inhuur).
3. Incidentele middelen voor tijdelijke taken zorgt vaak voor tijdelijk opvulling door middel van inhuur.
4. Er was bij meerdere teams sprake van langdurige ziekte van medewerkers. Daarvoor moest personeel worden ingehuurd. Dit brengt aanzienlijk hogere kosten met zich mee.

Sterke Werknemers

In 2021 is verder uitvoering gegeven aan de al in gang gezette projecten binnen het programmadeel Sterke Werknemers.  Het Goede Gesprek is geïmplementeerd en om de medewerkers hierin te scholen is een organsiatiebrede feedbacktraining georganiseerd. Vanwege Corona is deze echter wel vertraagd en loopt in 2022 door. Het HRM-instrumentarium is verder uitgewerkt. Het generatiepact loopt nog een jaar door. Dit bevordert de doorstroom van het personeel en een juiste werk/privé balans waarmee duurzame inzetbaarheid geëffectueerd wordt. De Eper Academie is met succes gelanceerd. Via een online tool kunnen medewerkers zich (deels verplicht) inschrijven voor basistrainingen die je nodig hebt om het werken in Epe eigen te maken (bv: inkoop/procesgericht werken/informatieveiligheid), maar ook is er aandacht voor competentiegerichte trainingen gericht op persoonlijke ontwikkeling. Continu leren en ontwikkelen is hiermee geborgd, wat bijdraagt aan aantrekkelijk, goed en toekomstgericht werkgeverschap.  Een start is gemaakt met een nieuwe aanpak van arbeidsmarktcommunicatie om het juiste talent aan te trekken en het thuiswerkbeleid is vastgesteld.

Sterke Werkwijze

In de pijler Sterke Werkwijze is een aanzet gemaakt voor het doorontwikkelen van projectmatig werken. Dit project wordt in 2022 verder uitgevoerd. Voor procesgericht werken is de standaard werkwijze, waarmee alle processen in de komende jaren worden beschreven en in de continu verbeteraanpak worden meegenomen, geïmplementeerd. Dit past in het lean gedachtengoed dat ook op andere manieren aandacht heeft gekregen: workshops, trainingen en begeleiding van teams bij weekstarts en procesverbeteringen. 

Sterke Werkomgeving

De verbouw van het gemeentehuis is volgens planning verlopen. De aannemer heeft in 2021 opgeleverd. In 2022 worden een aantal restpunten opgepakt, zoals het verbeteren van de toegang. Hybride werken is mogelijk in het gemeentehuis. Veel ruimtes zijn zodanig ingericht dat het mogelijk is om zowel ter plekke als vanuit huis mee te doen met allerlei samenwerkingsvormen: met inwoners, met organisaties en met ketenpartners. In 2022 wordt dit met wat we geleerd hebben in de afgelopen twee jaar verder verbeterd.

Actieve communicatie en inwonerparticipatie

Er is in 2021 een beleidsvisie voor verbinding met de samenleving opgesteld. Bij het opstellen is een aantal inwoners en leden van een raadswerkgroep betrokken. Deze brede visie, met als pijlers communicatie en participatie, is tijdens een commissievergadering van de raad besproken. Besluitvorming door de raad moet nog plaatsvinden. 
De gemeente blijft inwoners actief betrekken bij de ontwikkeling van beleid. De adviezen die inwoners eerder gegeven hebben over inwonerparticipatie worden werkenderwijs toegepast. Zoals ‘geef tijdige terugkoppeling’, ‘maak gebruik van deskundigheid uit de samenleving’ en ‘leg de spelregels bij inwonerparticipatie uit’. Zo zijn er diverse bijeenkomsten gehouden over de omgevingsvisie. Eind 2021 is de omgevingsvisie ‘Natuurlijk goed leven’ door de raad vastgesteld. Voor het opstellen van de transitievisie energie en warmte is er o.a. een energietafel opgezet, bestaande uit inwoners van de gemeente. Er is meer gebruik gemaakt van online ontmoetingen en het uitwisselen van informatie en ideeën. Via het inwonerpanel Epe Spreekt is vier keer een onderzoek gehouden in 2021.
Er is verder ingezet op het trainen van medewerkers in communicatieve vaardigheden en Omgevingsbewust werken (factor C). Uitgangspunt hierbij is dat de communicatieaanpak integraal onderdeel is van beleids- of projectvoorstellen (en daarmee ook van de besluitvorming) en geborgd wordt. Dit draagt bij aan de kwaliteit van het beleid doordat belanghebbenden in een vroeg stadium in beeld zijn en hun ervaring en deskundigheid kunnen inbrengen. 

Voor onze informatievoorziening en automatisering was 2021 wederom een ander jaar dan gebruikelijk. Door de voortdurende wereldwijde pandemie en de verplichting tot zoveel mogelijk thuiswerken bleven vragen als hoe kunnen wij met binnen de bestaande middelen dit zo optimaal mogelijk faciliteren en welke verbeteringen kunnen we hier continu in doorvoeren? Hierdoor hebben wij bepaalde keuzes gemaakt qua prioritering in projecten, zo is deels de actualisatie van ons informatiebeleid doorgeschoven naar 2022 en is binnen het project gegevensmanagement  e.e.a. uitgesteld vanwege impact op de organisatie.

Informatiebeveiliging
Op het gebied van informatiebeveiliging is gewerkt aan de implementatie van de BIO (Baseline Informatieveiligheid Overheid). Nadat in 2020 het beleid is geactualiseerd lag in 2021 de focus op de verdere vertaling van het beleid in zogenaamd aanvullend beleid. Onder andere voor de back-up van gegevens, het gebruik van wachtwoorden, en de incidenten procedure is dit gerealiseerd. Verder is in december een eerste cybersecuritycrisis oefening op niveau van het gemeentelijk beleidsteam (GBT) gehouden in samenwerking met de VNOG. In 2021 is een impuls gegeven aan een bewustwording campagne voor bestuurders en medewerkers op het gebied van informatieveiligheid, privacy en gegevensbeheer. De campagne bestaat uit een e-learning onder de noemer “The Human Firewalll” game, een phishingcampagne waarbij -intern- nep phishing mails zijn verstuurd. Verder zijn communicatiemiddelen gemaakt in vorm van posters, rolbanners etc. Naast informatieveiligheid en privacy wordt hierbij ook aandacht besteed aan het onderwerp kwaliteit van gegevens, gebruik van basisregistraties etc.

De audits op DigiD (elektronisch identificatiemiddel) en Suwinet (elektronische samenwerking tussen UWV, SVB en Gemeenten) zijn met goed gevolg doorlopen.
Daarnaast is een aantal beveiligingsincidenten volgens de vastgestelde procedures afgehandeld. In 2021 waren er 31 meldingen met mogelijke hoge impact op Epe. Bij de impact gaat het dan om beschikbaarheid van systemen of integriteit/vertrouwelijkheid van gegevens. Van de 31 meldingen waren er 23 op basis van een melding van de Informatiebeveiligingsdienst gemeenten (IBD). De 8 overige meldingen zijn intern of van leveranciers ontvangen.  Daarnaast zijn er 484 overige meldingen geregistreerd in de service meldingen applicatie (Topdesk) Bij deze meldingen gaat het om password resetten/ontgrendelen accounts (255), melding spam/phishing mails (137) en verzoeken om autorisatie op mappen (37) en mailboxen(92) buiten de standaard autorisatie . In 2021 zijn 35 meldingen van (mogelijke) datalekken geregistreerd. Hiervan zijn er 26 beoordeeld als datalek. Van de 26 zijn er 2 gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en 12 gemeld bij betrokkene. Bij de overige ging het om een verwaarloosbare dan wel lage impact op persoonlijke levenssfeer van betrokkene dat van melding is afgezien conform regels van de AP. Negen (9) meldingen zijn beoordeeld als geen datalek. Waar relevant zijn adviezen gegeven tot aanpassing van het proces dan wel de inrichting van de betreffende applicaties.

ICT (Informatie- en communicatietechnologie).
In 2020 is de aanbesteding voor de outsourcing van onze ICT-infrastructuur voorbereid en gestart. In begin 2021 is er gegund  en hiermee heeft de gemeente een geschikte leverancier geselecteerd om in gezamenlijk met de betrokken medewerkers en organisatie dit project en daarbij mee de organisatie klaar te maken voor de rol van opdrachtgever en regievoerder. Door onverwachte complicaties in het project is het outsourcingstraject vertraagd en wordt verwacht dat deze in april/mei 2022 gereed zal zijn. Wel is in november 2021 een nieuwe digitale werkplek geïmplementeerd, waarbij het mogelijk is om zowel binnen als buiten de organisatie beter digitaal te samenwerken.

Gegevensmanagement
In 2019 is het project Gegevensmanagement gestart, dit meerjarige project heeft ook in 2021 zijn vervolg gekregen. In dit project werken we aan het vergroten van de kwaliteit van onze gegevens (actualiteit, volledigheid, meervoudig gebruik) zodat we nog meer waarde uit onze gegevens kunnen halen t.b.v. onze dienstverlening en ter vergroting van de effectiviteit van ons beleid. Het zichtbaar maken van die gegevens in dashboards maakt ook deel uit van dit project.  E.e.a. in dit project is met het oog op de impact op de organisatie uitgesteld tot 2022. Dit betreft een nulmeting over het gebruik van gegevens binnen onze organisatie

Zaakgericht Werken
Vanuit de in 2019 gestarte evaluatie rondom Zaakgericht Werken is in 2020 begonnen met een project om Zaakgericht werken en daarmee onze dienstverlening naar een hoger niveau te brengen. Vanuit dit project is onder andere de hervorming van (Digitaal)Informatiebeheer ingezet, waarbij het gehele informatiebeheer ondergebracht is bij team Informatisering. Er wordt continu gewerkt aan verbeteren van gebruikersondersteuning en het bieden van interne trainingen voor gebruikers.  In 2021 is de uitvoering gestart van voor de optimalisatie en volledig van zaaktypes in ons Zaaksysteem . Dit is voor het grootste gedeelte afgerond, op dit moment moeten er nog circa 25 zaaktype van de 230 aanwezige zaaktype geoptimaliseerd worden. 

Om te voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) zijn een aantal Data protection impact assessments (DPIA's) uitgevoerd,  zijn de privacyaspecten in een vroeg stadium betrokken bij werkprocessen en is er gewerkt aan de privacy bewustwording. De functie van privacy officer was een tijdelijke functie, er is besloten een structurele functie hiervan te maken in 2021. Er is een onderzoek geweest naar de formatie van de rollen Functionaris gegevensbescherming, Privacy Officer en Chief Information Security Officer. Dat heeft er toe geleid dat er uitbreiding van de formatie zal komen die per 2022 ingaat.  Daarna kan er een kwaliteitsimpuls gegeven worden aan de invulling van de AVG.  

Vennootschapsbelasting
Met ingang van 1 januari 2016 is de Wet op de vennootschapsbelasting (Vpb) van toepassing op overheidsondernemingen. Aanleiding daarvoor zijn de EU-afspraken om het fiscale verschil tussen overheidsondernemingen en marktpartijen tegen te gaan en zo een gelijk speelveld te creëren voor overheid en marktpartijen. De activiteiten van de gemeente zijn samen met een extern fiscaal adviseurs doorgenomen. Voor de aangifte heeft voor het onderdeel grondexploitatie overleg plaatsgevonden met de belastingdienst.

In de verslagperiode is de aangifte vennootschapsbelasting definitief verwerkt tot en met het boekjaar 2020. Voor het jaar 2021 is een raming opgenomen op basis van de verwachte uitkomsten. De aangiften hebben plaatsgevonden op basis van de vaststellingsovereenkomst met de belastingdienst.

Nieuw financieel systeem

Met ingang van 1 januari 2021 werken we met een nieuw financieel pakket.   Het nieuwe financieel systeem biedt mogelijkheden om inkoop en financiën meer te integreren en hiermee als organisatie meer “in control” te komen.  In de verslagperiode zijn hiervoor stappen gezet . Dit gaan we in 2022 verder uitwerken. 

De planning en control cyclus kon in 2021 volgens planning worden uitgevoerd.  Op basis van regelmatige evaluaties is het doorvoeren van verbeteringen, vanuit de vraag naar de klantwaarde, onderdeel geworden van de reguliere werkwijze. Er wordt gewerkt vanuit een ‘procesgerichte aanpak’, waarbij gaandeweg meer gebruik wordt gemaakt van geautomatiseerde toepassingen (zoals ‘workflow’).

Door verscherping van eisen bij de accountantscontrole en de impact van de taken in het sociale domein voor de financiële verantwoording, kan behandeling en vaststelling van de jaarstukken door de raad doorgaans niet eerder dan in juni/juli plaats vinden.
In 2021 is de raad twee maal in de voortgangsrapportage geïnformeerd over de afwijkingen in de uitvoering van de geplande activiteiten en de verwachte financiële mee- en tegenvallers.
Dit jaar is weer een Perspectiefnota opgesteld, waarin relevante (inhoudelijke) ontwikkelingen en verwachtingen en onzekerheden ten aanzien van het financiële meerjarenperspectief geschetst zijn . De Perspectiefnota was het kader/uitgangspunt voor de in het najaar aan de raad aangeboden programmabegroting voor de komende 4 jaar. Meest in het oog springend hierin zijn het onzekere financiële beeld en de hiermee samenhangende risico's, door de op handen zijnde 'herijking' van het gemeentefonds, de gevolgen van de coronacrisis en het nieuwe regeerakkoord.
Door middel van een projectmatige aanpak zijn de uitdagingen als gevolg van de coronacrisis aangegaan. De raad heeft een beleidskader vastgesteld voor de uitgaven van acute hulp, voor overbrugging en herstel en voor het opstellen van een 'stimuleringsagenda'.  De raad is meerdere keren geïnformeerd in een 'coronarapportage' over de actuele stand van zaken (indicaties van de verwachte kosten en opbrengsten).

Epe viel in 2021 opnieuw onder het repressieve toezicht van de provincie, de lichtste vorm van toezicht.

De 'verbijzonderde interne controle' (VIC) over 2021 is uitgevoerd, gericht op de opzet, het bestaan en de werking van processen en de daarin opgenomen beheersmaatregelen. Daarbij is de aandacht vooral gericht op de rechtmatige uitvoering van de processen. Verbeterpunten worden gerapporteerd en stap voor stap geïmplementeerd.

In de commissie planning en control heeft in 2021 driemaal overleg plaatsgevonden tussen vertegenwoordigers van gemeenteraad en vakspecialisten uit de gemeentelijke organisatie. Onderwerpen die aan de orde waren betreffen de planning en control cyclus, de rechtmatigheidsverantwoording, bedrijfsvoeringzaken en het overleg met de accountant. Met de huidige accountant is een contract gesloten met een looptijd van vier jaar (2020-2023).

In 2021 is duidelijk geworden dat de (landelijke) invoering van de rechtmatigheidsverantwoording is vertraagd. We gaan er nu vanuit dat vanaf boekjaar 2023 het college een verantwoording over de rechtmatigheid zal gaan afgeven bij de jaarrekening. Tot en met 2022 geeft de accountant een oordeel over de rechtmatigheid in de controle verklaring bij de jaarrekening.

Om een oordeel te kunnen geven over de rechtmatigheid (zowel door de accountant als door het college) heeft het college een systeem van interne beheersing ingericht dat er op gericht is dat de jaarrekening inclusief de rechtmatigheidsverantwoording wordt opgesteld zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In de toekomstige rechtmatigheidsverantwoording zal het college aangeven of en in welke mate er afwijkingen zijn geconstateerd die in totaal uitkomen boven de door de raad vastgestelde tolerantiegrens (fouten en/of onzekerheden). Daarnaast zullen door het college eventuele tijdens de interne controle gesignaleerde afwijkingen onder die grens worden toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering.
In de rechtmatigheidsverantwoording zal het college aangeven of het van mening is dat de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens. Dat wil zeggen: in overeenstemming met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. Geconstateerde afwijkingen zullen worden vermeld. Voor de jaarrekening 2021 en 2022 geeft de accountant dit nog aan in zijn ‘Verslag van bevindingen’.

De raad heeft besloten (voorjaar 2021) over het ambitieniveau van de mate van 'in control zijn' en de te hanteren tolerantie- en rapporteringsgrenzen. Bij de verdere uitwerking zal bepalend zijn in hoeverre het niveau van interne beheersing (kwaliteit en uitvoering van de processen) in relatie tot het risicomanagement voldoende op niveau zijn, zodat het college de rechtmatigheidsverantwoording kan afgeven. Via de paragraaf Bedrijfsvoering wordt de raad geïnformeerd over de voortgang en de stand van zaken ten aanzien van het 'rechtmatig handelen'.

De paragraaf verbonden partijen geeft inzicht in de relaties en verbindingen van de gemeente met 'verbonden partijen. Van een verbonden partij' is sprake wanneer er vanuit de gemeente bestuurlijke invloed wordt uitgeoefend en wanneer er financiële belangen mee gemoeid zijn. 

• Onder bestuurlijk belang wordt verstaan het hebben van een zetel in het bestuur van de verbonden partij of het hebben van stemrecht. 
• Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld (en die ze in geval van faillissement van de verbonden partij kwijt kan zijn) en/of in geval dat er financiële problemen ontstaan bij de verbonden partij er verhaal op de gemeente kan plaatsvinden.

Het beleid ten aanzien van de verbonden partij  is vastgelegd in de  Nota verbonden partijen (2016).

De verbonden partijen van de gemeente Epe lopen sterk uiteen in (financiële) omvang en vorm. Hierdoor variëren ook de gemeentelijke belangen en risico’s sterk. Op basis van de in de nota verbonden partijen 2016 opgenomen risico analysemodellen wordt per partij bezien hoeveel bestuurlijk (inhoudelijk) en financieel belang er is en hoeveel risico er wordt gelopen. Op basis van beide analyses wordt tweemaal per jaar het risicoprofiel bepaald. Hoe groter het bestuurlijk en/of financieel belang bij een verbonden partij, hoe intensiever de sturing. Er zijn drie risicoprofielen:

Basis pakket
Verbonden partijen waarbij de gemeente een laag bestuurlijk en financieel risico loopt worden ingedeeld in het Basis pakket. De gemeenteraad wordt over verbonden partijen in dit pakket geïnformeerd bij de gemeentelijke begroting en jaarrekening.

Pluspakket
Verbonden partijen waarbij de gemeente een gemiddeld bestuurlijk of financieel risico loopt worden ingedeeld in het Pluspakket. Aanvullend op het Basis pakket wordt de gemeenteraad ook bij de voortgangsrapportage geïnformeerd over deze verbonden partijen, zo nodig ook met een informatienota. Daarnaast zal de bestuurlijke en ambtelijke overleg frequentie met deze verbonden partijen hoger zijn dan bij de partijen in het basispakket. Tot slot worden deze verbonden partijen ook periodiek geagendeerd in het college.

Plusplus pakket
Verbonden partijen waarbij de gemeente een hoog bestuurlijk en financieel risico loopt worden ingedeeld in het Plusplus pakket. Aanvullend op het Pluspakket wordt de bestuurlijke en ambtelijke overleg frequentie met deze verbonden partijen verder opgevoerd.

Op basis van regelgeving volgt hierna het overzicht van bestaande verbonden partijen. Daarin wordt per partij de voorgeschreven informatie verschaft. Bij de gemeenschappelijke regelingen die geen eigen vermogen hebben is het financieel belang van de gemeente gelegen in de verplichting om bij te springen als er financiële problemen ontstaan bij de verbonden partij. 

In december 2013 is de Nota Grondbeleid 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. De in deze nota verwoorde uitgangspunten worden gehanteerd als kaders voor het grondbeleid van de gemeente Epe.

Het grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van het collegeakkoord en de volgende programma’s in de programmabegroting:

• Ruimte en wonen (programma 5)
• Bedrijvigheid (programma 9).

De gemeente Epe voert een facilitair grondbeleid. Daarbij volgt de gemeente de ontwikkelingen eerder dan dat ze die initieert. De gemeente speelt in op particuliere initiatieven, zonder zelf de beschikking te verkrijgen over de grond. Hierbij heeft de gemeente een voorwaardenscheppende rol door middel van de structuurvisie en het bestemmingsplan. Marktpartijen verwerven en exploiteren de grond. De risico's voor de gemeente bij facilitair grondbeleid zijn minimaal; de gemeente koopt geen grond en het ontwikkelrisico ligt bij een private partij.
De gemeente Epe beschikt over een voorraad aan (eigen) grond die kan worden ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn: Eekterveld IV Vaassen, Oosterhof-Zuid Vaassen, ’t Slath in Epe en Hoge Weerd in Epe. Dit is ontstaan door (actief) verwerven of doordat de grond (historisch) al in eigendom bij de gemeente was. Een deel van deze gronden worden opgenomen in grondexploitaties en zullen nadat ze bouwrijp zijn gemaakt, als bouwterrein worden uitgegeven door verkoop. Daarnaast geldt voor een deel van de gronden dat de ontwikkelingen nog in voorbereiding zijn.

In 2022 wordt een geactualiseerde nota Grondbeleid aan de raad aangeboden.

Voor het afdekken van de risico’s van de bouwgrondexploitatie is een reserve bouwgrondexploitatie gevormd. Het te hanteren model voor het berekenen van de reserve bouwgrondexploitatie is opgenomen in de Nota Grondbeleid 2013.

De benodigde reserve bouwgrondexploitatie bedraagt per 1 januari 2022 € 3.488.212. De werkelijke stand van de reserve bouwgrondexploitatie bedraagt per 31 december 2021 € 3.534.819 en is dus voldoende voor het afdekken van de risico’s van de bouwgrondexploitatie.

Het is belangrijk de demografische ontwikkelingen en specifiek de ontwikkeling van de bevolking te monitoren. Demografische ontwikkelingen kunnen leiden tot een verandering van de bevolkingssamenstelling. Dit heeft een impact op de gehele samenleving en de beleidskeuzes die gemaakt moeten worden op o.a. wonen, werk, welzijn, voorzieningen en vrije tijd. Dit kan gevolgen hebben voor de gemeentelijke financiële middelen. Hierna wordt ingegaan op de stand van zaken met betrekking tot de Eper situatie.

Het beleid is vastgelegd in diverse documenten. Het jaar van vaststelling is tussen haakjes aangegeven.

• Toekomstvisie Epe 2030 (2013)
• Omgevingsvisie Natuur Goed Leven, (2021)
• Sociale Agenda Natuur Goed Samenleven (2021)
• Gebiedsgericht werken/Transformatieagenda (2016)
• Woonagenda 2019-2023
• Woonzorgagenda (2021)
• Economische visie (2016)
• Nota verblijfsrecreatie (2016)
• Cleantech agenda 2019-2023

Kijkend naar het aantal inwoners, dan zien we de laatste jaren een lichte stijging. In 2018 waren er 32.863 inwoners. In 2020 stond de teller op 33.160inwoners.  Dit is nagenoeg hetzelfde aantal inwoners als in 2019: 33.155. Eind 2020 stond de teller op 33.186 inwoners.  In december 2021 stonden 33.256 inwoners ingeschreven. 

Hieronder een drietal schema’s met cijfers waarin de ontwikkeling van de bevolking te zien is qua leeftijd en huishoudens per kern. Enerzijds zien we het aantal ouderen toenemen, wat leidt tot meer eenpersoonshuishoudens. Anderzijds blijkt ook dat het aandeel gezinnen op 35% van het aantal huishoudens ligt en in de kernen Emst en Oene relatief meer gezinnen wonen dan in de kernen Epe en Vaassen. 

Demografische trends:

Inwoners per leeftijdsklassen per kern:

Huishoudenssamenstelling en leeftijd per kern

Demografische ontwikkelingen zijn belangrijk om in beeld te houden. Vooral die trend die daarin waarneembaar is, kan om specifiek beleid vragen.  Dit gebeurt ook. Strategische documenten zijn de toekomstvisie waarin destijds de koers beschreven staat. Van recente data zijn de Omgevingsvisie en de Sociale Agenda voor het integrale samenhangende beleid voor de fysieke leefomgeving en de zorg voor en het welzijn van de Eper samenleving. 

Om in te spelen op de vergrijzing, ontgroening en leefbaarheid in de gemeente zal Epe een attractieve gemeente moeten zijn en blijven om te wonen, te werken, te leven en te bezoeken. Speciale focus daarbij dient te zijn het behoud van en het extra aantrekken van 20 tot 35-jarigen als potentiële toekomstige beroepsbevolking. Wat de komende jaren ook gaat spelen is de toenemende vergrijzing en de gevolgen van de scheiding tussen wonen en zorg. 

Het beleid voor de gevolgen van demografische ontwikkelingen kan onderscheiden worden in vier thema's: Wonen, Openbare Ruimte, Voorzieningen en Arbeidsmarkt. Hierna worden ze toegelicht.

Vanuit het uitvoeringsplan zijn in 2021 op de centrale looproutes een aantal op- en afritjes aangelegd. Hierdoor is de toegankelijkheid voor mensen met een beperking op de centrale looproutes verbeterd.

Beschreven effecten in begroting
Er is geen verandering in het beschreven effect, te weten: herijking van het voorzieningenaanbod door veranderende vraag, vanuit kostenoverwegingen (3 D’s) een groter beroep op algemene voorzieningen, minder schoolgebouwen door afname leerlingenaantal.

Beschreven effecten in begroting
Er is geen verandering in het beschreven effect, te weten: ontstaan van een krappe arbeidsmarkt waarbij de vraag naar arbeidskrachten het aanbod overstijgt.

De gemeente is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet maatschappelijke ondersteuning, de Jeugdwet en de Participatiewet. In 2015 kwamen door de decentralisaties in het sociale domein meer taken terecht bij de gemeenten en werden de daarmee gemoeide budgetten voor de overheveling gekort. Gemeenten moeten met minder geld de zorg- en ondersteuningstaken uitvoeren. 

Een zorgvuldige implementatie van de nieuwe taken kostte tijd en is succesvol verlopen. Dat maakt het mogelijk om nu duurzaam te werken aan de transformatie. De gemeente Epe wil, samen met organisaties voor welzijn, zorg en ondersteuning, het sociale domein anders inrichten binnen de beschikbare budgetten. Daarbij ligt de nadruk op meer algemene voorzieningen voor alle inwoners van Epe, op preventie en op zorg dicht bij huis die aansluit op wat inwoners nodig hebben. Om de transformatie door te ontwikkelen en om te anticiperen op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein heeft de gemeenteraad extra financiële middelen beschikbaar gesteld. Daarmee is onder andere de doorontwikkeling van de algemene voorziening Buurtpunten gefinancierd en wordt uitvoering gegeven aan het in 2020 opgestarte project ‘grip op zorg’. 

Het beleid ten aanzien van de decentralisatie en transformatie in het sociaal domein is vastgelegd in:

• Beleidsplan Sociaal Domein 2019-2022  (2018)
• Visie Gebiedsgericht werken  (2016)
• Sociale Agenda 2015-2021  (2015)
• Toekomstvisie Epe 2030  (2013)
• Inkoopkader 2019
• Regiovisie Samen tegen huiselijk geweld 2020 t/m 2023
• Sluitende aanpak personen met verward gedrag
• Kadernota beschermd thuis 2022-2030

Hieronder staat beschreven wat we voor de onderdelen Wmo, Jeugd en W&I willen bereiken.

De gemeente biedt ondersteuning voor inwoners voor wie meedoen niet vanzelfsprekend is (Wmo, Jeugdwet, Participatiewet). Dit doen wij op de volgende manier: 

• het ondersteunen van de zelfredzaamheid en participatie van inwoners met een beperking of chronische, psychische of psychosociale problemen; 
• het bevorderen van de sociale samenhang, mantelzorg, vrijwilligerswerk en het voorkomen van huiselijk geweld; 
• het bieden van opvang (maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, beschermd wonen en verslavingszorg). 

Onze belangrijkste opgave is de transformatie: samen met onze uitvoeringspartners de mensen centraal zetten en integraal werken. Dit doen wij met het doel om de zelfredzaamheid te vergroten en zodat alle inwoners kunnen meedoen.  

Wat hebben we gedaan in 2021? 

De activiteiten in het kader van Wmo zijn in programma 3 benoemd. De activiteiten richten zich op het bieden van maatwerk in de vorm van individuele en groepsbegeleiding, kortdurend verblijf/logeeropvang en beschermd wonen en het bieden van algemene voorzieningen. Uitgangspunten hierbij zijn dat: zorg en ondersteuning dichtbij inwoners is georganiseerd, er keuzevrijheid is in het ondersteuningsaanbod, de eigen regie en zelfredzaamheid van inwoners wordt versterkt en de financiën beheersbaar blijven. In 2021 hebben we onder andere het volgende hieraan gedaan:  

• De uitbraak van COVID-19 (Corona) eind februari 2020 heeft nog steeds een impact op ons allemaal. Dit raakt ook veel beleidsterreinen van onze organisatie waaronder de Wmo. Specifieke aandacht vanuit de rol van de gemeente is uitgegaan naar het organiseren van zorgcontinuïteit en het aanbieden van alternatieve zorg; 
• Uitvoeren van het Actieprogramma Sociaal Domein 2019-2022 (jaar 2021), die voortvloeit uit het beleidsplan Sociaal Domein ‘Samen meedoen mogelijk maken’ 2019-2022. 
• Voortzetten van het huidige Wmo-beleid, in combinatie met het evalueren en oprichten van algemene voorzieningen, zoals de Buurtpunten, de Was- & Strijkservice en de pilot Steuntje in de rug; 
• Voortzetten, evalueren en waar nodig bijsturen van de raamovereenkomst voor de individuele maatwerkvoorzieningen voor Jeugd, Wmo en Beschermd Wonen en de raamovereenkomst voor de hulpmiddelen; 
• Uitvoeren van de Kadernota Beschermd Thuis 2022-2030 en het Ontwerp Beschermd Thuis en het regionale en lokale Jaarwerkplan. Er wordt bijvoorbeeld een nieuwe inkoop gestart. 
• Uitvoeren van de uitvoeringsagenda ‘Samen tegen huiselijk geweld 2020 t/m 2023’ samen met het beleidsterrein Jeugd; 
• Doorontwikkelen van de monitoring gericht op de financiële en inhoudelijke uitvoering en de uitkomsten en bevindingen vertalen naar beleidskeuzes binnen het project ‘Grip op zorg’; 
• Uitvoeren van een plan voor het ondersteunen van jonge mantelzorgers en het uitreiken van een waardering voor (jonge) mantelzorgers. 

In 2015 is de jeugdzorg overgeheveld van het rijk naar gemeenten. Gemeenten kregen hiermee de opdracht om het probleemoplossend vermogen van kinderen en jongeren, hun ouders/verzorgers en sociale omgeving te versterken, evenals de opvoedcapaciteiten van ouders/verzorgers en de sociale omgeving te bevorderen. Daarnaast moest er meer aandacht zijn voor preventie en vroegsignalering en het tijdig bieden van de juiste hulp op maat. Dit alles in een effectieve en efficiënte samenwerking rondom het gezin. Een deel van de jeugdhulp wordt lokaal georganiseerd, een deel regionaal met de zorgregio Midden-IJssel/Oost-Veluwe (gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Hattem, Heerde, Lochem, Voorst en Zutphen) en een deel bovenregionaal in G7 verband (regio’s Achterhoek, Centraal Gelderland, Food Valley, Midden-IJssel/Oost-Veluwe, Noord Veluwe, Rijk van Nijmegen, Rivierenland).

Wat waren de ambities voor 2021? 

De transformatie van jeugdhulp laat zich vatten in de frase: beter met minder, zorg en ondersteuning zo 'normaal' mogelijk en nabij inzetten. Het streven was om voor jeugdigen en hun ouders beter passende en integrale ondersteuning en hulp te organiseren, binnen het beschikbare budget. Hulp en ondersteuning moesten effectiever en efficiënter ingezet worden; zoveel mogelijk vanuit het eigen netwerk, zo 'normaal' mogelijk, zo min mogelijk met dwangmaatregelen. We wilden een toekomstbestendige Wmo en Jeugdhulp door uitvoering te geven aan:

• het versterken van het gewone leven.
• verandering in te zetten vanuit de inhoud (staan voor goede kwalitatieve zorg, passend bij de hulpvraag van onze inwoners).
• buiten de kaders te denken, bestaande zorgstructuren kritisch te bekijken en te doorbreken waar nodig.
• meer inzet van ambulante zorg en ondersteuning en minder inzet van intramurale zorg (minder grote residentiële instellingen, meer kleinschalige gezinshuizen en pleeggezinnen).
• ontschotting, zowel verticaal (ketenzorg) als horizontaal (intersectoraal).
• gericht te zijn op ontwikkeling en ruimte te bieden aan innovatie bij aanbieders.

De activiteiten in het kader van jeugdzorg zijn in programma 1 benoemd. Kader is het beleidsplan sociaal domein 2019 - 2022. Hieraan zit een lokaal uitvoeringsprogramma gekoppeld. Daarnaast werken we binnen de jeugdzorg regio nauw samen in de transformatie van de jeugdzorg en de inkoop van maatwerkvoorzieningen. In het programmaplan Wmo en Jeugdhulp 2020-2022 staan de doelen en inspanningen uitgewerkt. Thema’s als de Gelderse Verbeteragenda Jeugdbescherming en afbouw JeugdzorgPlus/3 milieuvoorzieningen worden op G7 niveau opgepakt.

Wat hebben we bereikt in 2021? 

Het is belangrijk dat jongeren en hun ouders/verzorgers de regie blijven houden over hun leven en dat ze samen met hun eigen omgeving en eventueel met professionele hulpverleners naar oplossingen zoeken. Kinderen moeten passende hulp krijgen. Hierbij wordt goed gekeken naar het opvoedkundige en pedagogische aspect. We willen zo min mogelijk medicaliseren en zoveel mogelijk normaliseren. Hulp en ondersteuning wordt daarom zoveel mogelijk ingezet vanuit het gedachtengoed van De Nieuwe Route waarbij de toeleiding naar zorg en de besluitvorming over de inzet van zorg op een andere manier wordt vormgegeven. Centraal staat dat verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid bij elkaar horen. De toegangsmedewerkers jeugdzorg en schoolmaatschappelijk werkers van het CJG zijn getraind in deze werkwijze. Zij hebben in 2021 een start gemaakt met het toepassen van dit gedachtengoed. Het daadwerkelijk eigen maken van deze werkwijze vraagt een langere tijdsinvestering en zal in 2022 worden vervolgd.

In 2020 hebben gemeenten in VNG-verband de Norm voor Opdrachtgeverschap (NvO) vastgesteld. In 2021 hebben we als zorgregio een samenwerkingsdocument opgesteld dat helderheid geeft over hoe de gemeenten in regioverband de beschikbaarheid en continuïteit van vormen van jeugdhulp borgen. Regionaal zijn er op acht onderwerpen afspraken gemaakt, te weten:

1. Het opstellen van een samenwerkingsdocument met daarin een uitwerking van:
2. De regiovisie
3. De lokale toegang, met daarin de vijf basisfuncties
4. De governance in de regio
5. (boven)regionaal samenwerken 
6. Administratieve lasten
7. Zorgvuldige inkoop 
8. Voldoen aan een reële prijs.

Om sneller een passende (integrale) oplossing te vinden voor cliënten met complexe problematiek, is de Regionale Experttafel (RET) opgericht. Het RET zorgt ervoor dat elk kind in een zeer complexe situatie waarbij de hulpverlening en de toegang zijn vastgelopen, passende hulp krijgt. Ook voorgenomen uithuisplaatsingen die via de lokale toegang lopen, worden in het RET besproken. Medewerkers van het RET kunnen escaleren naar de Bovenregionale Experttafel (BOEG). 

Er is meer geïnvesteerd in preventie, signalering en ambulante hulp om uithuisplaatsingen te voorkomen. Als kinderen niet meer thuis kunnen wonen, worden zij zo veel mogelijk kleinschalig, gezinsgericht en in perspectief biedende voorzieningen opgevangen. Bij voorkeur in het eigen netwerk. Er zijn meer Gezinshuizen en pleeggezinnen geworven.

Vanaf 2019 werken we met één integraal contract voor alle maatwerkvoorzieningen Wmo, Jeugdhulp en MO/BW. De huidige inkoop is met 2 jaar verlengd tot en met 2023. Er zijn een aantal optimalisatiemogelijkheden benoemd die in 2021 verder zijn onderzocht. In 2022 worden deze mogelijkheden verder uitgewerkt. De inkoop van de jeugdbescherming is uit het contract gehaald. Dit is een onderdeel van de Gelderse Verbeteragenda Jeugdbescherming geworden.

De samenwerking met huisartsen is gecontinueerd met de inzet van een GZ-psycholoog, waardoor minder (onjuiste) doorverwijzingen naar de sGGZ plaatsvinden. Met het onderwijs is nog meer de samenwerking gevonden in verband met passend onderwijs.

Binnen de gemeente Epe loopt het project Grip op (Jeugd)Zorg waarin extra aandacht gaat naar complexe jeugdcasuïstiek en jeugdbeschermingsgezinnen. Het ombuigvoorstel “Geen dyslexiezorg voor middelbare scholieren” is in 2021 afgerond. De Beleidsregels Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp gemeente Epe worden in 2022 aangepast zodat dyslexiezorg alleen nog wordt vergoed voor kinderen op de basisschool die maximaal 12 jaar oud zijn. Dit past binnen de Jeugdwet en was voor overheveling van de Zorgverzekeringswet naar de Jeugdwet ook al het geval. Uit de nadere uitwerking van het ombuigvoorstel is gebleken dat er in de praktijk al op deze manier wordt gewerkt, maar door het opnemen in de beleidsregels is het ook juridisch vastgelegd.

Wat willen we bereiken?

Met de Participatiewet is er één regeling gekomen voor mensen waarbij het niet vanzelfsprekend is dat zij een plekje krijgen op de reguliere arbeidsmarkt.  De budgetten voor de oude doelgroep, de Wsw en voor de nieuwe doelgroep zijn samengevoegd. Bij de decentralisatie is bezuinigd op het budget voor de sociale werkvoorziening, terwijl de oud-Wsw’ers hun rechten en plichten behouden. Per arbeidsmarktregio hebben gemeenten en sociale partners de opdracht gekregen om een werkbedrijf te ontwikkelen voor het organiseren van (beschut) werken naar vermogen. 

De Participatiewet moet leiden tot meer participatie, meer gerichte en effectieve inzet van budgetten en besparing van kosten. Er is minder geld beschikbaar om een uitkeringsgerechtigde naar werk toe te kunnen leiden. Dit is merkbaar voor partners als bedrijven, onderwijs- en zorginstellingen. Uitdaging is om op een houdbare manier met deze financiële opgave om te gaan.? 

Wat hebben we gedaan in 2021? 
De activiteiten in het kader van Participatiewet zijn in programma 10 benoemd. De uitgangspunten uit de Kadernota Participatiewet zijn verder uitgewerkt in de Verordening Participatiewet en in beleidsregels.? 
In 2021 hebben we onder andere het volgende gedaan*:? 

• Verhogen van het uitstroompercentage participatiewet (voormalig WWB, voormalig WSW en jonggehandicapten): 
  a. Er zijn prestatieafspraken gemaakt met Werkbedrijf Lucrato over de uitstroom. 
  b. Er zijn baanafspraken gerealiseerd met werkgevers en maatschappelijke organisaties voor de Eper doelgroep samen met FactorWerk. 
  c. Er zijn projecten gestart gericht op extra inzet bij het activeren van mensen die al langere tijd een uitkering ontvangen. 
• Voortzetten van het huidige participatiebeleid en armoede- en schuldenbeleid waaronder het in stand houden en versterken van de toegang van de gemeentelijke minimaregelingen: meedoenregeling, schoolfonds en het kindpakket; 
• Uitvoering geven aan de verzamelverordening en verzamelbeleidsregels voor de Participatiewet; 
• Het realiseren van baanafspraken voor de Eper doelgroep door zowel regionale (op arbeidsmarktregio niveau via Factor Werk) als lokale samenwerking vorm te geven met werkgevers; 
• Doorontwikkelen van de uitvoeringsorganisaties voor de Participatiewet en de oud-Wsw’ers gericht op de transformatie;
• Er is intensiever ingezet op de doelgroep statushouders binnen het zittend uitkeringsbestand door de integrale aanpak van de WerkClub. 
• Alle inwoners met een bijstandsuitkering zijn opnieuw op de participatieladder geplaatst en voorzien van een perspectieftrede om zodoende gerichte ondersteuning te kunnen bieden met als doel inwoners te laten participeren naar vermogen; 
• Vervolg geven aan de monitoring op de uitvoering (inhoud en financiën) die zowel landelijk, regionaal als lokaal wordt vormgegeven. 

* door de coronacrisis en de RIVM maatregelen is een aantal in te zetten instrumenten uitgesteld, zoals de empowerment voor vrouwen, jobcoaching voor doelgroepregisterkandidaten en fysieke bijeenkomsten zoals het Meet & Greet evenement en vacaturegroepen. 

Wat zijn de financiële effecten van de drie decentralisaties?

Tot 2019 kregen gemeenten via integratie-uitkeringen de middelen beschikbaar voor de Participatiewet, Wmo-begeleiding en de Jeugdwet. In 2019 zijn de integratie-uitkeringen voor Wmo-begeleiding, Wmo-huishoudelijke verzorging en een deel van de Jeugdwet overgeheveld naar het algemene deel van de uitkering. Deze overheveling zorgt ervoor dat een verdeling tussen de twee uitkeringen voor Wmo niet meer te maken is. Voor de jeugdwet geld dat de middelen voor Voogdij/18+ nog wel een integratie-uitkering blijft en deze dus nog specifiek te volgen blijft. Naast de overheveling naar het algemene deel van de uitkering, was de planning dat in de meicirculaire 2021 een nieuwe herverdeling plaats zou vinden op basis van vernieuwde maatstaven. Door de uitbraak van Covid-19 en door onduidelijkheid over de effecten van de herverdeling bij diverse gemeenten, is de herverdeling uitgesteld en zal deze naar verwachting ingaan per 1 januari 2023. Deze wijziging zorgt ervoor dat de toekomstige middelen niet in te schatten zijn. De gemeente kan dat geld naar eigen inzicht besteden, verantwoording aan het Rijk is niet nodig

De volgende bedragen (€ x 1.000) waren beschikbaar: 

Wat hebben we gedaan? 

• Vanuit de transformatieagenda en de daarvoor beschikbaar gestelde middelen is gewerkt aan de verschuiving van specialistische zorg en ondersteuning naar voorliggende-, algemene voorzieningen. 
• Het project ‘grip op zorg’ is vastgesteld met als doel uitvoering te geven aan de ambitie om structureel €1 miljoen om te buigen binnen het sociaal domein, om ook in de toekomst binnen de beschikbare middelen te blijven. ‘Grip op zorg’ omvat 14 ombuigvoorstellen op het gebied van Wmo, Jeugd en contractmanagement.  
• De raadsmonitor sociaal domein wordt twee keer per jaar aan de raad gepresenteerd. Daarnaast is er een integrale beleids- en financiële monitor die maandelijks geanalyseerd wordt en kan de Datamonitor Epe (DaME) worden gebruikt om analyses en prognoses op te stellen. 
• Er is een reserve Risico’s Sociaal Domein. Daaruit worden de financiële risico’s in het sociale domein opgevangen. 

De coronacrisis heeft een grote impact op de samenleving. Dat zal nog wel enige tijd merkbaar blijven. De gemeente Epe wil de maatschappelijke effecten van de coronacrisis zoveel mogelijk bestrijden.
In 2021 zijn financiële middelen ingezet voor de kosten van maatregelen in de acute en overbruggingsfase als gevolg van de coronacrisis. Bij de vaststelling van de begroting 2021 in november 2020 heeft de gemeenteraad een bedrag van €5,4 miljoen beschikbaar gesteld voor de benodigde maatregelen in de komende periode. De gemeente ontvangt ook financiële ondersteuning van de rijksoverheid en de provincie.
In deze paragraaf volgt een integraal beeld van de beleidsmatige en financiële inzet vanuit doelen en uitgangspunten naar een daarop afgestemde uitwerking van maatregelen.

Het gemeentelijke doel is te investeren om de ongewenste maatschappelijke effecten van de coronacrisis op lokale activiteiten te beperken danwel tegen te gaan. Daartoe in 2021 en 2022 maatregelen in te zetten gericht op de fase van overbruggen van de periode met coronabeperkingen en de eerste stappen in de fase van herstel en stimuleren.
De gemeente zet zich met name in op het sociaal maatschappelijk en economisch terrein waar de impact het grootst is.

Het zal niet mogelijk zijn om als gemeente in te gaan op alle effecten van deze crisis. Keuzes zijn nodig waar ondersteuning te bieden, welke organisaties en doelgroepen dat zijn. Dit rekening houdend met wat voor de gemeente te dragen is. De volgende uitgangspunten gelden daarbij:

1. De maatregelen zijn aanvullend op regelingen en maatregelen van het Rijk en andere regelingen.
2. De compensatiebudgetten vanuit het Rijk worden ingezet conform het doel met daar waar mogelijk en wenselijk een lokale invulling.
3. De maatregelen richten zich op de middellange termijn, zijnde de jaren 2021 en 2022. De maatregelen bieden geen zekerheid, garantie of doorkijk voor daarna.
4. De maatregelen richten zich op specifieke doelgroepen en organisaties en niet op het totaal aan organisaties in de gemeente.
5. Per doelgroep gelden niet alleen de regelingen van het Rijk en de provincie, maar ook wat andere partijen (kunnen) doen zoals banken, vastgoedeigenaren en de bedrijven, organisaties en instellingen zelf.
6. De maatregelen zijn tijdelijk, direct uitvoerbaar, geven op korte termijn effect.
7. Maatregelen en investeringen sluiten zoveel als mogelijk aan bij het collegeprogramma en actueel bestaand beleid.

De gemeentelijke inzet richt zich op het sociaal maatschappelijk en economisch domein. Per domein is een aantal beleidsterreinen geformuleerd voortkomend uit het doel, de uitgangspunten en de lokale situatie.

In de vijfde coronarapportage, behandeld in de raad in februari 2022, is gerapporteerd over de verwachte uitgaven ten aanzien van corona over 2021 en 2022. De financiële gevolgen van corona over 2021 worden transparant gemaakt in deze verantwoording, waarbij de werkelijkheid is afgezet tegen de verwachting.